بروجرد دومین شهر پرجمعیت استان لرستان است که از سابقه تاریخی بسیار غنیای برخوردار است. وجود آثاری باستانی متعلق به دوران پیش از تاریخ، بقایای دورههای اشکانیان و آثاری متعلق به دوره ساسانیان و همچنین نام بردن از نام شهر بروجرد در کتب تاریخی مختلف نشان از اهمیت بالای این شهر در دوران گوناگون تاریخی دارد. بیش از ۴۰۰ مکان تاریخی در شهرستان بروجرد کشف شده که در میانشان مسجد جامع شهر با قدمت ۱۲۰۰ ساله به عنوان قدیمیترین بنای تاریخی شهر و گل سرسبد و نماد تاریخی آن شناخته میشود. این بنای باستانی نخستین مسجد ساخته شده در نواحی غربی ایران بهحساب میآید که تاریخی پرحادثه را پشت سر گذاشته است. با مجله گردشگری سفرزون همراه شوید تا با مسجد جامع بروجرد بیشتر آشنا شویم.
تاریخچه مسجد جامع بروجرد ؛ ایستاده بر گذرگاه حوادث
سابقهی ساخت مسجد جامع بروجرد با حمله اعراب به ایران پیوند خورده است. ساخت بنای این مسجد در سالهای ۱۵۰ تا ۲۲۶ هجری قمری و بهصورت مجموعهای شامل مسجد، آبانبار، ساختمان غریبخانه، میدان و غیره کلید خورد. در محل مسجد کنونی در دوران پیش از اسلام آتشکدهای بزرگ متعلق به دوره ساسانی قرار داشته که طبق رسم آن دوران و همانند بسیاری از آتشکدههای دیگر با مرمت و تغییراتی در بنای اولیه، به شکل کنونی یعنی مسجد در آمده است، از این رو ویژگیهای معماری اسلامی را در کنار معماری باستانی ایرانی ساسانی دارا است. سازندهی اولیهی مسجد حموله بن علی بروجردی بوده که در زمان آل بویه بر شهر بروجرد حکمرانی میکرده است.
بعدها تا به امروز که درباره این بنا صحبت میکنیم هر زمان و بر حسب سلایق، حوادث و یا نیاز بخشهایی به بنا اضافه شده و یا مورد بازسازی قرار گرفته است. برخی از این تغییرات و اقدامات مرمتی که در طول این دوران انجام شده بر طبق کتیبههایی که در مسجد از این تعمیرات خبر میدهند به دوره سلجوقی، صفوی و قاجار باز میگردد. شناسایی لایههای گوناگون مسجد نشان دهنده برخی تغییرات بنیادی در دوران مختلف تاریخی است که شکل و ظاهر آن را بشکل بنیادی تغییر دادهاند.
معماری مسجد جامع بروجرد؛ شاهکاری برای تمام دوران
مسجد جامع بروجرد از لحاظ معماری جزو شاهکارهای تاریخی ایران بحساب میآید. در بخش گنبدخانه در ضلع جنوبی مسجد با توجه به توضیحاتی که قبلا داده شد میتوان بقایای آتشکده و معماری چهارطاق دوران ساسانی را بهوضوح مشاهده کرد. ارتفاع این گنبد از سطح زمین ۲۰ متر است و ادامه مطلب...