معماری در ایران از زمان گذشته تا امروز سبک و سیاق خاص خودش را داشته است. در فرهنگ معماری ایرانی هر نوع ساختمان برای کاربری مخصوصی ایجاد میشد و ویژگیهای منحصر به فرد خود را داشت. یکی از این بناها که بیشتر برای ایجاد امنیت به کار برده میشد و پیش زمینهای نظامی داشت، ارگ بود. ارگهای بسیاری در شهرهای مختلف ایران وجود دارند. یکی از این ارگها که از نظر تاریخی هم اهمیت بسیاری دارد، ارگ تاریخی گوگد است. با مجله گردشگری ، مسافر گلپایگان باشید تا از این ارگ تاریخی بیشتر بدانید.
ارگ تاریخی گوگد ، دومین سازهی خشتی ایران
در پنج کیلومتری جادهی گلپایگان به تهران و در یکی از شهرستانهای اصفهان به متک گوگد، بنای تاریخی عظیمی را خواهید دید که یکی از مهمترین پایگاههای اسکان تاریخی بوده است. رنگ سرخ این ارگ نشان از خشتی و آجری بودنش دارد و اسناد تاریخی روایت میکنند که این سازه دومین بنای خشتی ایران است و سن و سالش به ۴ قرن پیش بازمیگردد.
ارگ تاریخی گوگد ، دژ محکم نظامی یا مسافرخانه؟
ارگ تاریخی گوگد اگرچه سند دقیقی برای اثبات نظامی بودنش ندارد، اما شواهد روایت میکنند که روزگاری در این منطقه از گلپایگان قلعهای نظامی افراشته شده که امروزه آن را ارگ تاریخی گوگد مینامند. مناطق کویری ایران، به ویژه در قسمتهای پر رفت و آمد بیشتر در معرض حملهی راهزنان قرار داشت. ارگهای نظامی به این دلیل بنا شدند تا هم از شهر در برابر راهزنان محافظت کنند و هم محلی برای آموزش قوای نظامی باشند. استان اصفهان و شهر گلپایگان نیز از این قاعده مستثنی نبودند و به همین دلیل احتمال میرود هدف ابتدایی ساخت ارگ، دلایل نظامی و امنیتی بوده است. دو بیتی زیر شعری قدیمی در اثبات این موضوع است:
یکی برآمد ز راه نخست ز رزم آوران نام آن را بجست
شنید این سخن نام دژ گوگد است در او ایمن از هرچه دیو و دد است