نیشابور که از شهرهای استان خراسان رضوی در شرق ایران است، یکی از اصلی‌ترین و با اهمیت‌ترین مراکز فرهنگی، تاریخی و گردشگری در شمال شرقی کشور محسوب می‌شود. حال می‌خواهیم با هم به شهر تاریخی نیشابور برویم و از آرامگاه خیام نیشابوری که از معروف‌ترین مکان‌های دیدنی و از محبوب‌ترین جاذبه‌های گردشگری این شهر است، دیدن کنیم و در مورد آن بیشتر بدانیم. با مجله گردشگری سفرزون همراه شوید تا سفری کوتاه و چند دقیقه‌ای به آرامگاه این ادیب و دانشمند مشهور ایرانی داشته باشیم.

آدرس آرامگاه خیام در نیشابور

آرامگاه خیام در جنوب شرقی نیشابور قرار دارد که برای رفتن به آنجا ابتدا باید به میدان فضل رفته و سپس وارد بلوار شهدا شوید. کمی که جلو بروید، تابلوی مربوط به باغ و آرامگاه خیام را مشاهده خواهید کرد. برای رسیدن به آرامگاه، علاوه بر ماشین شخصی یا تاکسی، می‌توانید از خطوط اتوبوس‌رانیِ مرکز شهر که به سمت این مجموعه می‌روند نیز استفاده کنید.

خیام نیشابوری، دانشمند و شاعر بلند آوازه‌ی ایران زمین

در طول تاریخِ سرزمینمان، عالمان و ادیبان زیادی ظهور یافته‌اند که بسیاری از آن‌ها به واسطه‌ی نبوغ و دستاوردهای خود در زمینه‌های مختلف علمی و ادبی شهرت جهانی دارند. غیاث الدین ابوالفتح عمر بن ابراهیم خیام نیشابوری، فیلسوف، منجم، ریاضی‌دان و شاعر بنام ایرانی، یکی از این افراد برجسته است که در اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری- همزمان با حکومت سلجوقیان- در شهر نیشابور زندگی می‌کرد. گفته می‌شود که پدر او خیمه دوز بوده و از این رو لقب خیام را به او داده‌اند.

خیام به واسطه‌ی دستاوردهای مهم و بزرگی که در نجوم، ریاضیات و فلسفه داشته، از جایگاه علمی بسیار بالایی برخوردار بوده و از دانشمندان سرشناس عصر خود به شمار می‌رفته است. علی‌رغم اینکه وی از جهت علمی در مرتبه‌ی بالاتری نسبت به ادبیات قرار دارد، اما امروزه بیشتر او را از رباعیات فیلسوفانه و خردمندانه‌اش می‌شناسند. رباعیات خیام به زبان‌های فارسی و عربی است. خیام نیشابوری در سال‌های اخیر به واسطه‌ی ترجمه‌ی رباعیاتش به زبان‌های مختلف دنیا، شهرت جهانی یافته است.

تاریخ و آرامگاه

پس از گذشت چند دهه، مسئولان وقت در نهایت تصمیم گرفتند که با همکاری انجمن آثار ملی، بنایی شایسته‌تر و باشکوه‌تر بر روی آرامگاه این شاعر و عالم گرانقدر بسازند. مهندس هوشنگ سیحون به عنوان طراحِ این بنای یادبودِ جدید برگزیده شد. با توجه به نزدیکی آرامگاه خیام به امامزاده محروق، قرار گرفتن دو ساختمان بزرگ در کنار هم، چندان مناسب به نظر نمی‌رسید؛ بنابراین تصمیم بر آن شد که سازه‌ی جدید در جای دیگری از باغ احداث شود.

با بررسی‌های مهندس سیحون، ضلع شمالی باغ به عنوان مکانی مناسب برای ساخت آرامگاه جدید انتخاب شد و به تأیید انجمن آثار ملی رسید. نقشه‌ی اصلی در سال ۱۳۳۷ هجری شمسی توسط مهندس سیحون کشیده شد و برای بررسی‌های کارشناسانه در اختیار دانشکده‌ی هنرهای زیبا قرار گرفت. پس از قبول نقشه توسط آقای فروغی (رئیس وقت دانشکده‌ی هنرهای زیبا)، مهندس سیحون طرح نهایی، مراحل انجام کار، جزئیات پروژه و نحوه‌ی نظارت بر آن را به انجمن ارائه نمود. پس از انجام این مراحلِ اولیه، سرانجام ساخت آرامگاه خیام در سال ۱۳۳۸ هجری شمسی با طراحی مهندس سیحون