در فصل تابستان، مناطقی از شمال کشور که در نزدیکی دامنههای البرز قرار دارند و از دریا دورترند، گردشگران زیادی را به خود جذب میکنند. این نواحی به دلیل سرسبزی و خنک بودن هوا و فاصلهداشتن از آبوهوای شرجی مناطق ساحلی، گزینه مناسبی برای سفر در فصل گرما هستند. در این مطلب قصد داریم سری به یکی از روستاهای معروف استان گلستان بزنیم. روستای زیارت گرگان ، در دل جنگلهای هیرکانی قرار گرفته و با طبیعتی چشمنواز و آبوهوایی فوقالعاده میزبان سخاوتمندی برای مسافران و گردشگران است. با سفرزون همراه باشید.
زیارت از توابع دهستان استرآباد جنوبی در بخش مرکزی شهرستان گرگان است. این روستا تنها ۷ کیلومتر با گرگان فاصله دارد و درست در پایین جنگل ناهارخوران واقع است. به همین خاطر علاوه بر مسافران، زیارت همواره مورد توجه مردم گرگان نیز بوده و به نوعی ییلاق گرگان به حساب میآید. گرگانیها اغلب برای پیادهروی و کوهنوردی در آخر هفته به روستای زیارت میآیند و از فضای آن لذت میبرند. زیارت یکی از ۲۰ روستای برتر گردشگری ایران است و جاذبههای متنوعی دارد که در ادامه آنها را معرفی خواهیم کرد.
آبوهوا و اقلیم روستای زیارت گرگان
روستای ییلاقی زیارت در میان دو دامنه کوهستانی و جنگلی قرار گرفته است. در بهار و تابستان، هوا خنک و معتدل است و در زمستانها سرد و خشک و گاهی برفی. روستای زیارت به دلیل قرارگرفتن بر شیب تپهای در بستر سرسبز و زیبای استان گلستان، به طور طبیعی از مناظر و چشم اندازهای زیبایی برخوردار است. جنگلها و مراتع از یکسو و کوهها و تپههای سرسبز از سوی دیگر جلوههای بینظیر از طبیعت را در روستای زیارت گرگان به نمایش گذاشتهاند.
دلیل نامگذاری
داستانهای زیادی در مورد علت نامگذاری روستای زیارت وجود دارد. یکی از آنها مربوط به سفر حج است. گفته میشود در گذشته مواقعی که اهالی گرگان میخواستند به سفر حج بروند به دلیل صعبالعبور بودن جاده کوهستانیِ شمال، از کوههای شاهکوه (کوههای گرگانِ فعلی) که به جاده صافی منتهی میشده میرفتند. روستای زیارت نیز دقیقاً در مسیر آنها قرار داشته است. در هنگام برگشت نیز همین مسیر را تکرار میکردند. مردم گرگان نیز برای استقبال از حاجیها در همین روستای زیارت جمع میشدند و در ناهارخوران فعلی به آنها سور ناهار داده میشد.
عدهای هم معتقدند که در زمانهای خیلی دور، در این روستا زیارتگاهی برای بودائیان وجود داشته است و به همین دلیل آن را زیارت نامیدهاند.
تبار و گویش
مردم روستای زیارت تباری گالشی دارند و به اصطلاح گالش نشیناند. گالشهای طبری شاخه ای از اقوام طبریتبار هستند که در مناطق کوهستانی استانهای گلستان و مازندران زندگی میکنند و به زبان مازندرانی سخن می گویند. گویش زیارتی هم گونهای از زبان مازندرانی است و در زیر شاخه طبری استرآبادی قرار دارد. گالشهای زیارت خود را مازندرانی میدانند اما زبان مادری خود را گونهای مجزا به نام زیارتی مینامند. برخی نیز گویش رایج در این روستا را زبان روستایی میخوانند. گالش در مازندرانی معنای گاوبان یا چوپان میدهد.
امامزاده عبدالله، جاذبهای برای زیارت در روستای زیارت
حال که به روستای زیارت آمدهایم، بد نیست سفرمان را با زیارت شروع کنیم. امامزاده عبدالله درست در وسط روستا قرار دارد و برای رسیدن به آن باید از کوچههایی عبور کرد که هرکدامشان به نام شهیدی از شهدای روستا مزین شده است. قبل از خود امامزاده، درختان سرو کهنسالی در محوطه آن توجهمان را جلب خواهد کرد. امامزاده عبدالله از نوادگان امام موسى بن جعفر (ع) است و ساختمان بقعه آن در کنار رودخانهای واقع شده است. در اطراف امامزاده گورستانی تاریخی قرار دارد که قدمت برخی از سنگ قبرهای آن به بیش از هزار سال میرسد. امام زاده امکاناتی همچون پارکینگ، سرویس بهداشتی، و محوطهای برای چادر زدن برای اسکان شبانه دارد.
آبشارهای روستای زیارت گرگان
زیارت به داشتن آبشارهای زیبایی در اطراف خود شهره است. از مهمترینِ این آبشارها میتوان به آبشار دوقلو اشاره کرد. دو آبشار زیبا در ارتفاع ۱۵ متری به داخل حوضچهای میریزند و فضا را از ذرات ریز و معلقشان پر میکنند. این آبشار در ۵ کیلومتری جنوب روستا قرار دارد و برای رسیدن به آن یک ربع ساعت پیادهروی لازم است.
افزون بر آن آبشارهای دره تل انبار هم دیدنی است. این دره متشکل از ۵۳ آبشار ۲ الی ۴ متری است و ۲۰ آبشار آن بیش از ۱۰ متر ارتفاع دارد که به آبشار دوقلوی زیارت ختم میشود. آبشار خال دره هم آبشاری در شرق روستا و در درون دره های زیبا است که به دلیل سختی نسبی مسیرش، بکرتر مانده و کمتر دیده شده است.
روستای زیارت گرگان در جوار جنگلهای هیرکانی
جنگلهای هیرکانی از شگفتانگیزترین جنگلها در جهاناند که به عنوان موزهای زنده به تازگی ثبت جهانی شدهاند. روستای زیارت در جوار این جنگلها قرار گرفته و به خصوص برای جنگلنوردان و کوهنوردان، منطقه جذابی است. در این جنگلها میتوانید انواع گیاهان دارویی، درختان انجیلی، نعناع کوهی، ازگیل، تره کوهی و سبزیجات دیگری را پیدا کنید. شاید برایتان جالب باشد که سومین ذخیرگاه درخت سرخدار جهان نیز در جنگلهای اطراف این روستاست. سرخدار، از تیرهی سوزنیبرگان است و برگهای همیشه سبز دارد. چوب درون آن هم، قرمز شاه بلوطی است.
خوراکیها و صنایع دستی روستای زیارت گرگان
از ابتدای جاده زیارت، در کنار مسیر چادرهایی میبینید که مردم روستا در آنها مشغول پخت نان محلی در تنورهای گلی هستند و به رهگذران میفروشند. در خود روستا و در امتداد جاده اصلیِ سنگفرش شده، مغازههای هستند که علاوهبر مایحتاج خوراکی گردشگران، میوههای جنگلی نظیر آلو جنگلی و توتفرنگی و گلابی جنگلی و محصولات دامی از قبیل لبنیات محلی و عسل در آنها عرضه میشود.
جاجیم مهمترین صنایع دستی روستاست که در اشکال مختلفی به عنوان پادری، رومبلی، رومیزی و سجاده مورد استفاده قرار میگیرد.