گرجستان یکی از مقصدهای محبوب گردشگرهای ایرانی در این سال‌ها بوده است. هوای دلپذیر بهار و تعطیلات جذاب تابستان که از راه می‌رسد، خیلی‌ها برای رفتن به گرجستان بار سفر می‌بندند. تفلیس و باتومی با بناهای تاریخی، صومعه‌ها و کلیساهای باشکوه، دریای سیاه و غذاهای خوشمزه‌شان، از شهرهای محبوب و مقصد بیشتر گردشگرها هستند . اما جاذبه‌های این سرزمین زیبا و کهن به این دو محدود نمی‌شود و جاهای بکر و شگفت‌انگیز زیادی برای دیدن و کشف کردن دارد. این بار در مجله سفرزون می‌خواهیم از یکی از شگفتی‌های کمتر شناخته شده این کشور برایتان بگوییم، شهری باستانی به نام اوپلیستیخه گرجستان . اگر دوست دارید در سفرتان تجربه‌های هیجان‌انگیز و ناب داشته باشید با ما همراه شوید.
اوپلیستیخه گرجستان ، بزرگ‌ترین شهر سنگی دنیا
اوپلیستیخه در زبان گرجی به معنی معبد خدایان یا تالار مقدس است. شهری که از آن حرف می‌زنیم شهری باستانی است که از تراشیدن صخره‌ها درست شده و بین دو شهر تفلیس و باتومی قرار دارد. اگر بخواهیم دقیق‌تر بگوییم، این شهر در فاصله ۱۰ کیلومتری شهر گوری در استان شیداکارتلی واقع شده و یکی از جذاب‌ترین و مهم‌ترین نقاط گردشگری گرجستان است. در واقع اینجا شهری است که از سنگ ساخته شده و به عبارت دقیق‌تر، بزرگ‌ترین شهر سنگی جهان است.
این شهر یکی از باارزش‌ترین آثار تاریخی باقی‌مانده از مذهب پیکانیزم در دنیاست. در واقع منطقه شیداکارتلی گرجستان یکی از مهم‌ترین مناطقی است که پیروان مذهب پیکانیزم در عصر باستان در آن زندگی می‌کردند و در نوشته‌های باستانی به جا مانده، بارها به این شهر اشاره شده است که همین نکته اهمیت این شهر را در آن دوران نشان می‌دهد.
به گفته‌ی باستان‌شناسان، شهر سنگی اوپلیستیخه گرجستان دارای کهن‌ترین نمونه‌های خدمات اجتماعی مثل داروخانه و نانوایی، نهادهای مذهبی مثل کلیسا، سازه‌های عمرانی مثل سد و کانال آب و حتی آمفی تئاتر و زندان و سیاه‌چال بوده است. در این شهر غارهای مخصوص نگهداری شراب، تونل‌ها و مسیرهای فرار، محل مخصوص نگهداری حیوانات، انواع معبد و پرستش‌گاه‌های الهه خورشید کشف شده است که نشان می‌دهد مردمان ساکن در این شهر نظام اجتماعی پیشرفته‌ای داشتند.
شهر باستانی گرجستان
باستان‌شناسان می‌گویند شهر صخره‌ای یکی از قدیمی‌ترین شهرهای گرجستان است. این شهر در نقطه‌ای قرار دارد که در عصر باستان مرکز سیاسی و مذهبی قلمرو استراتژیک کارتلی حساب می‌شد. از قرن چهار میلادی به بعد که مسیحیت دین رسمی گرجستان شد، این شهر مرکزیت مذهبی و در پی آن اهمیتش را از دست داد. شهرهای مهم مسیحی در این دوران متخستا و بعدها تفلیس بودند.
حدود ۴۰۰ سال بعد، مسلمانان شهر تفلیس را فتح و تصرف کردند. شهر اوپلیستیخه به عنوان یک پایگاه نظامی برای مبارزه علیه مسلمانان استفاده می‌شد. اما مغولان در قرن چهاردهم سرنوشت غم‌انگیزی برای شهر سنگی رقم زدند. با هجوم آنها به گرجستان، این شهر کاملا متروک شد و فقط گاهی به عنوان پناهگاه از آن استفاده می‌شد.
شهری بر فراز صخره‌ها
این شهر باستانی اسرارآمیز در کرانه غربی رودخانه متکواری روی یک صخره‌ی مرتفع بنا شده است. این شهر در منطقه‌ای به وسعت حدود هشت هکتار قرار دارد و شامل سه بخش شمالی، مرکزی و جنوبی است. بخش مرکزی اوپلیستیخه گرجستان از بقیه بخش‌ها بزرگ‌تر است و بیشتر ساختارهای صخره‌ای در این بخش قرار دارند. بخش مرکزی شهر سنگی را یک گذرگاه و تونل به بخش جنوبی وصل می‌کنند. گویا بیشتر بخش شمالی در اثر زلزله‌ای که در سال ۱۹۲۰ در گرجستان رخ داد، از بین رفته است.
در این شهر که قدمتش به قرن ششم پیش از میلاد می‌رسد و ظاهرا تا قرن چهاردهم میلادی جمعیت زیادی در آن ساکن بودند، آثار و ساختارهای مختلفی از عصر آهن تا پایان قرون وسطا کشف شده است. یکی دیگر از ویژگی‌های متمایز شهر باستانی شگفت‌انگیز، ترکیب سبک‌های مختلف سنگ‌تراشی است. در این شهر سبک سنگ‌تراشی آناتولی، ایرانی و معماری مسیحی و غیرمسیحی در کنار هم هستند که چندان معمول نیست و باعث شده است شهر سنگی گرجستان با بقیه شهرهای سنگی جهان متفاوت باشد.
فضای داخلی بیشتر غارها بدون تزیین هستند اما در بعضی غارهای بزرگ‌تر، سقف‌ها به شکل کنده‌ی درخت تراشیده شده و از سنگ‌های تراشیده‌شده، به عنوان تزیین استفاده می‌شده است. این غارهای بزرگ طاقچه‌های سنگی هم دارند و احتمال زیاد قصرهای سلطنتی شهر بودند. یک بنای سنگی که معماری متمایزی دارد در بالای شهر سنگی قرار دارد که قدمتش به قرن‌های نهم و دهم می‌رسد. در کاوش‌های باستان‌شناسانه از این بنا جواهرات، نمونه‌های سرامیک و مجسمه کشف شده. برای دیدن این آثار کشف شده از اوپلیستیخه گرجستان، باید به موزه‌ی ملی تفلیس سر بزنید.
مسیرهای دسترسی به شهر سنگی باستانی
هم از تفلیس و هم از گوری می‌توانید راهی این مقصد جالب شوید. فاصله‌ی شهر سنگی تا تفلیس ۱۰۲ کیومتر است. انواع وسایل نقلیه مثل قطار و مینی‌بوس و اتومبیل کرایه هم برای این مقصد در دسترس هستند. اما بهترین وسیله مینی‌بوس است که کرایه آن ۱۰ تا ۲۵ لاری است. برای بازدید از شهر صخره‌ای حداقل یک نیم‌روز زمان لازم دارید.
