در تهران ، امامزادههای زیادی وجود دارد. برخی از آنها نظیر امامزاده صالح و امامزاده داوود مشهورترند. ولی امامزادههایی هم هستند که محلیاند و در خارج از آن محل چندان شناخته شده و مشهور نیستند. در محلهی پونک تهران، امامزادهای وجود دارد که در آن دو برادر معصوم از نوادگان ائمهی اطهار، آرام گرفتهاند. نام دو برادر، عینعلی و زینعلی است و هر دو در یک زمان و مکان به شهادت رسیدهاند. حتی در خود تهران بزرگ هم، عدهای از وجود چنین امامزادهای مطلع نیستند. محلی بودن امامزاده عینعلی و زینعلی باعث شده تا فضای خلوت و معنوی خود را حفظ کند. امروز میخواهیم سری به این امامزادهی دلانگیز بزنیم و زیارتگاهی دنج را به لیست جاذبههای محبوبمان اضافه کنیم. پس سفرزون را تا انتها همراهی کنید.
داستان عینعلی و زینعلی
در مورد این دو برادر مقدس، روایت واحدی وجود ندارد. برخی ساکنان ده پونک معتقدند که عینعلی یازده ساله و زینعلی پانزده ساله، فرزندان امام سجاد (ع) بودند که نزدیک به ۱۲۰۰ سال پیش، در این محل توسط مأموران غاصب کشته شده و در کنار درخت چناری به خاک سپرده شدند. عدهای دیگر معتقدند که این دو برادر در زمان امام رضا (ع) به اتفاق هارون الرشید به ایران آمدند. پس از ورود آنها به ایران، مأموران دستگاه حکومتی که قصد قتل عام سادات و فرزندان آنها را داشتند، در مسیر مشهد راه را بر آنها بستهاند. این دو برادر هم به قریهی پونک آمدند و در همین محل توسط میرابی به نام علی عمران به شهادت رسیدند. آنها به هنگام شهادت هفت ساله و ۱۳ ساله بودهاند.
عدهای هم اسامی این دو امام زاده را عون ابن علی و زیدابن عـلی از فرزندان امام سجّاد (ع) می دانند که توسط میرابی به نام علی عمران و با ضربهی بیل به شهادت رسیدهاند. درخصوص سن و سال این دو بزرگوار، باور اهالی و متوسلین به حضرات، جوان بودن و باریک اندام بودن این دو شهید است؛ چرا که در رؤیاهای صادقهی برخی دیده شدهاند.
تاریخ ساخت امامزاده عینعلی و زینعلی
در زمان فتحعلیشاه مکان کشته شدن عینعلی و زینعلی به عنوان یک امامزاده در نظر گرفته شد. بنای امروزی امامزاده در سال ۱۳۳۷، توسط ناصر فرمانفرما به شیوهی سایر مکانهای مذهبی ساخته شده و در دهههای ۷۰ و ۸۰ شمسی بازسازیهایی روی آن صورت گرفته است. بنا در سال ۱۳۷۶ توسط مرحوم فریدون پرهیزگار بازسازی شد و در سال ۱۳۸۰ ضریح جدیدی اثر استاد ابوالحسنی میبدی برای آن تدارک دیده شد که جایگزین ضریح چوبی مشبک قبلی گردید.
بقعهی امامزاده عینعلی و زینعلی
بقعهی امامزاده از خارج به شکل هشت ضلعی دیده میشود ولی از داخل مربع است. وارد ساختمان امامزاده که میشوی، همانند بسیاری از اماکن مذهبی در ایران، برق آینهکاریها چشمانت را میزند و توجهت را جلب میکند. یکسوم پایینی دیوارها را سنگ مرمر تشکیل داده و بقیهی دیوارها تا سقف، آینهکاری است. یک ضریح کوچک چارگوش هم در وسط ساختمان قرار دارد که محل دفن دو برادر است. عدهای مشغول راز و نیاز و تقاضای حاجت در کنار ضریحاند، عدهی دیگری هم با فاصله از ضریح نماز میخوانند.
محوطهی امامزاده عینعلی و زینعلی
بنای امامزاده در وسط یک حیاط بزرگ و زیبا قرار دارد که درختان چنار کهن و قطوری در آن دیده میشود. اصل بقعه که هشت ضلعی به نظر میرسد در کنار رودخانهای که از فرحزاد به پونک می آید، واقع شده است. در حیاط امامزاده، قبرهای زیادی وجود دارد که اهالی این منطقه عزیزان خود را در آن به خاک سپردهاند و حضور درختان کهنسال در این حیاط فضایی روحانی ایجاد کرده است.
قبرستان امامزاده
حیاط باصفای امامزاده عینعلی و زینعلی قبرستان کوچکی است که در میان آن قبرهای قدیمی و جدید به چشم میخورد. قدیمیترین قبرهای این قبرستان مربوط به ابتدای دههی هفتاد است که همزمان با بازسازی امامزاده بوده است. اگر به اسامی روی قبرها دقت کنید، پسوند نام خانوادگی خیلی از آنها پونکی است. به نظر میرسد که بیشتر ساکنان محله، امواتشان را در همین امامزاده دفن میکنند. در حیاط امامزاده به تازگی سه شهید نیز دفن کردهاند. پنجشنبهها عصر، حیاط امامزاده صفای دیگری دارد و شلوغتر از روزهای عادی است. افراد در شب جمعه به دیدار عزیزان از دسترفتهشان میآیند و بر سر مزارشان شمع روشن میکنند.
آدرس و دسترسی به امامزاده عینعلی و زینعلی
این زیارتگاه در بزرگراه اشرفی اصفهانی، میدان پونک، بلوار پونه یک، کوچه پونه سه قرار دارد. برای رسیدن به این آدرس میتوانید از اتوبوس استفاده کنید.BRT هایی که از بزرگراه شهید اشرفی اصفهانی عبور میکنند مانند اتوبوسهای خط پایانه آزادی-دانشگاه علوم و تحقیقات، گزینه شما برای استفاده از وسایل نقلیهی عمومی است. کافیست در ایستگاه مجتمع قضایی پیاده شوید و در انتهای خیابان پونه یک که در سمت شرق ایستگاه قرار دارد به سمت راست بپیچید تا در انتهای کوچهای قدیمی و زیبا به امامزاده برسید. همچنین از همین مسیر میتوانید با خودروی شخصی به این محل بروید. اما در نظر داشته باشید که در این محل پارکینگ وجود ندارد و کوچهها بسیار تنگ هستند. ممکن است برای رسیدن به این محل و یافتن جای پارک کمی به زحمت بیفتید.
البته گفته میشود که قرار است که در طرح جامع توسعهی این امامزاده، دو طبقه پارکینگ احداث شود.
امامزادهای بدون محدودیت چادر
پیرمردها و پیرزنهای محله از طرفداران اصلی امامزاده عینعلی و زینعلی هستند. اما در کنار آنها، در این امامزاده جوانان زیادی را با ظاهری عادی مشاهده میکنید. اینجا برخلاف امامزادههای دیگر، در بدو ورود خانمها را مجبور به استفاده از چادر نمیکنند. اما سبدی پر از چادر کنار در ورودی گذاشتهاند تا هرکس دوست داشت، از آنها استفاده کند.
در امامزاده عینعلی و زینعلی، هیچ آدابی و ترتیبی مجوی، هر چه میخواهد دلت تنگت بگو…