روزگاری در کوچه و پس کوچه این شهر شلوغ، زندگی جریان داشت. آب در جوی‌ها جریان می‌گرفت و پسرکی بادبادک به دست در خیابان‌ها می‌دوید. پدر با کیسه‌های خرید نزدیک خانه می‌شد و همه فرزندان از شوق آمدن پدر در حیاط صف می‌بستند. واقعا که چقدر آن روزگاران شیرین بود. حالا کوچه‌ها عریض شدند و خانه‌های حیاط‌دار جای خود را به برج‌های چندین و چند طبقه داده‌اند. انگار که با وجود این همه دود و شلوغی مهربانی از این شهر کوچ کرده. اما جالب است بدانید با این وجود، در کوچه‌های تنگ و کوچک محله عودلاجان، با وجود خانه مهربان ، مهربانی هنوز هم موج می‌زند. خانه‌ای با سقف شیربانی قرمز که هنوز محبت را از خاطر آجری خود نبرده. با سفرزون همراه باشید تا بار دیگر مهربانی را در پایخت تجربه کنید.
خانه مهربان ، خاطره‌ای از طهران قدیم
اگر در یک روز تعطیل قصد تهران‌گردی پیدا کردید. بهتر است سری به محله‌های قدیمی بازار بزنید. کوچه پس کوچه‌های بازار هنوز شکل امروزی به خود نگرفته‌اند و می‌توان کمی بوی طهران قدیم را در مشام خود دوباره زنده کنیم. همینطور که این کوچه و آن کوچه سرک می‌کشید، شاید گذرتان به محله قدیمی عودلاجان بیافتد.
قدیمی‌های بازار این محل را به نام اولادجان یا چنین چیزی می‌شناسند که در سر زبان‌ها افتاده. اگر وارد محله عودلاجان شدید، حتما سعی کنید خودتان را به کوچه علیرضا جاویدی برسانید در این کوچه تابلویی زیبا وجود دارد. تابلویی که خیلی وقت است مثال آن را ندیده‌اید. تابلویی که ما را به سمت خانه مهربان راهنمایی می‌کند.
حیاط دلباز و حوض قدیمی
کنجکاو خواهید شد، تابلو را دنبال می‌کنید تا به خانه مهربان برسید. سر نبش کوچه فیروزکوهی خانه‌ای را خواهید که درب خود را به روی شما گشوده. تمام ساختمان به شما لبخند می‌زند و مهربانانه شما را به داخل هدایت می‌نماید. هنوز هم گلدان‌های سفالی دور حوض، انگار که به خانه مادربزرگ رفته‌ایم! فقط هندوانه داخل حوض کم است و خود مادربزرگ!
جلوتر می‌رویم. پله‌های آجری که کنار هر یک از آنها گلدانی سفالی قرار دارد. درست عین زمانی که با توپ پلاستیکی دو لایه به اونا می‌زدیم و از ترس داد و قال مامان بابا فرار می‌کردیم. همه حس‌های بچگی برای ما زنده می‌شن و شکل واقعیت به خود می‌گیرند. حیف که چقدر زود بزرگ شدیم.
کمی که جلوتر رویم، وارد ایوانی زیبا می‌شویم که روی نرده‌های آن گلدان‌های زیبای شمعدانی گذاشته شده. ایوانی که گاهی دلت می‌خواهد یک زیر انداز پهن کنی و خودت را به صرف یک چرت کوتاه نیم روزی دعوت نمایی. حیاطی دل باز با حوض آبی فیروزه‌ای به همراه سایه درختان که هوا را خنک می‌کنند.
خانه مهربان ، یادگاری از دوره پهلوی اول
این ساختمان زیبا با معماری منحصر به فردش، در دوره پهلوی اول ساخته شده. برخی بر این باور هستند که خانه مهربان در اواخر دوره قاجاریه ساخته شده و متعلق به یکی از رجال و درباریان دولت قاجار به نام حبعلی‌خان خلج بوده. اما برخی دیگر معتقد هستند که این خانه به یکی از همسران ناصرالدین شاه، یعنی زبیده خاتون تعلق داشته.
اما هیچ کدام از این دو نفر مهم نیستند. در حقیقت خانم و آقای مهربان منش بودند که باعث ماندگاری این خانه شدند. آنها بودند که همانند نام خانوادگی خود، مهربانی را به این خانه بخشیدند و باعث شدند تا همیشه این خانه در ذهن مردم پایتخت به یادگار بماند.
سرنوشت خانه مهربان
این دو عزیز پس از خرید خانه مهربان ، آن را به خوبی مرمت کردند. نهایتا موفق شدند تا در سال ۱۳۸۴ این خانه در لیست میراث فرهنگی ثبت کنند. خانم و آقای مهربان، خانه خودشان را وقف خانه سالمندان کهریزک کردند. اما متاسفانه این خانه به دست فراموشی سپرده شد و نیاز به بازسازی مجدد پیدا کرد.
پس از آن شهرداری تهران این بنا را به صورت کامل مرمت کرد. در حال حاضر نیز مدیریت بافت و بناهای تاریخی تهران در این خانه مشغول به کار است. البته هنوز هم شما می‌توانید از این خانه زیبا دیدن فرمایید و بخش اداری تنها قسمتی از آن را اشغال کرده.
معماری خانه مهربان
از نظر معماری این خانه دقیقا مشابه خانه‌های دوره پهلوی اول است. ایوان و یک حیاط بزرگ با حوضی زیبا که در وسط آن قرار دارد. در ساخت این بنا از چوب، سنگ و کاه گل استفاده شده. جالب است بدانید که سقف خانه مهربان از چوب صندل که بسیار ارزشمند است ساخته شده و همین مساله باعث سبک شدن وزن خانه گشته.
طبقه زیر همکف فاقد پنجره است و از آن به عنوان انبار استفاده می‌کردند. خانم و آقای مهربان در آنجا کمک‌های اهدایی به خانه سالمندان را بسته می‌نمودند و برای کهریزک می‌فرستادند. زندگی اصلی در طبقه بالایی جریان داشت. نمای این خانه تماما از گچ است و ظاهری دوستانه و صمیمی به آن بخشیده.
اطلاعات بازدید از خانه مهربان
همانطور که عرض کردیم، کادر اداری در این خانه مشغول به کار هستند. به همین دلیل ساعات کاری یعنی بین ۹ صبح تا ۱۷ عصر باید از اینجا بازدید نمایید. روز‌های تعطیل نیز متاسفانه امکان بازدید از این خانه زیبا وجود ندارد. برای بازدید از خانه مهربان باید مبلغ ۵۰۰۰ تومان ورودیه پرداخت نمایید.
دسترسی به خانه مهربان
برای بازدید از خانه مهربان باید وارد منطقه بازار شوید. از اتوبان امام علی شمال به جنوب وارد تونل امیر کبیر شده و وارد سه راه امین حضور شوید. کمی جلوتر بروید و خودروی خود را در جای پارک مناسب پارک کنید. سپس به سمت چپ خیابان رفته و وارد خیابان علیرضا جاویدی شوید. کمی جلوتر نبش خیابان فیروزکوهی، خانه مهربان را خواهید دید.
جای پارک مناسب: شما می‌توانید خودروی خود را در پارکینگ پاساژ خلیج فارس پارک کنید.
استفاده از وسایل نقلیه عمومی : خب این منطقه طرح ترافیک است و اگر بخواهید منتظر تمام شدن طرح در ساعت ۱۹ عصر باشید، متاسفانه خانه مهربان نیز تعطیل می‌شود. به همین دلیل شما می‌توانید سواار خط دو مترو شده و در ایستگاه بهارستان پیاده شوید. از آنها به ابتدای خیابان مصطفی خمینی بیایید و با اتوبوس و یا تاکسی خودتان را به چهار راه سرچشمه برسانید. از آنجا هم با حدود ۱۵ دقیقه پیاده روی به خانه مهربان خواهید رسید.
خب سفرزونی عزیز، شما دلتان هوای دیدن این خانه را نکرد؟ آیا جایی مشابه خانه مهربان را سراغ دارید؟ تجربیات خود را با ما به اشتراک بگذارید! ما عاشق شنیدن آنها هستیم!
