شهرستان محلات از شهرهای مرکزی ایران، واقع در استان مرکزی است. در میان آب و هوای گرم و خشک و جغرافیای بیابانی مرکز ایران، این شهر با طبیعت زیبا و دل‌انگیز و آب و هوای خوش شناخته می‌شود؛ از این رو همه ساله میزبان شمار زیادی از گردشگران داخلی و خارجی است. محلات قدمتی تاریخی دارد و طبق یافته‌های باستان‌شناسان تاریخ احداث این شهر به دو هزار سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد؛ بنابراین خود را برای بازدید از جاهای دیدنی محلات آماده کنید.
در محلات شاهد بسیاری از بناهای تاریخی خواهید بود که تاریخ ساختشان به دوران ایران باستان و حکومت مادها، هخامنشیان، سلوکیان، اشکانیان و ساسانیان بازمی‌گردد. علاوه بر این، محلات طبیعتی منحصر به فرد دارد که باعث شده این شهر از جاذبه‌های گردشگردی متمایز در ایران به شمار رود. شاید شما هم عبارت « هلند ایران » را شنیده باشید. بله، محلات را به خاطر وجود باغ‌های فراوان گل، هلند ایران می‌نامند. بهشتی که رتبه اول کشت، تولید و توزیع گل در سرتاسر کشور را دارا است. در ادامه با سفرزون همراه شوید تا بیشتر درباره این شهر و جاهای دیدنی‌اش بدانید:
دهکده گل؛ رنگ و رایحه
در مکانی به وسعت ۱۱۰ هکتار مزرعه بزرگی از انواع و اقسام گل در محلات وجود دارد که بزرگترین مزرعه گل در ایران به شمار می‌رود و همین امر، این مکان را به یکی از مهمترین جاهای دیدنی محلات تبدیل کرده است. محلات بالاترین رتبه تولید گل را در ایران دارد. شما می توانید برای تهیه گل و تماشای مناظر رنگارنگ که به فرشی از گل می‌ماند به این دهکده مراجعه کنید.
چنار دو هزارساله؛ محرم اسرار محلات
در محله سرچشمه محلات و در وسط خیابان شاهد درختی تنومند خواهید بود که قدمت و کهولت از تنه و شاخه‌هایش می‌بارد. درخت پیری که رازهای دو هزارساله از محلات را قلب خود جای داده است و تماشای آن حس رازآلودی را در بیننده به وجود خواهد آورد؛ درخت چنار دو هزارساله.
بوستان سرچشمه؛ از جاهای دیدنی محلات
تقریباً هر شهری دارای تفرجگاهی است که اهالی و بازدیدکنندگان به همراه خانواده برای گذراندن اواقاتی خوش و استفاده از طبیعتی زیبا به آن مراجعه می‌کنند. اگر به محلات تشریف بردید توصیه می‌کنیم سری به پارک و تفرجگاه بوستان سرچشمه بزنید. مکانی تفریحی در دل طبیعتی زیبا که پرآب‌ترین چشمه استان مرکزی اینجا از دل زمین می‌جوشد؛ از این رو نام این منطقه سرچشمه است. در کنار طبیعت خدادادی این فضا، امکانات رفاهی و آسایشی نظیر رستوران، سفر‌خانه، شهربازی و …محیطی دنج برای مسافران فراهم آورده و آرامش بوستان سرچشمه را دوچندان کرده است.
چشمه‌های آب گرم؛ هم فال، هم تماشا
تنوع طبیعت محلات بی‌نظیر است. بعد از آن که از خنکای آب سرچشمه فارغ گشتید می‌توانید سری به یکی دیگر از جاهای دیدنی محلات بزنید: چشمه‌های آب گرم محلات. در اینجا شما می‌توانید از خواص درمانی آب‌های این چشمه‌ها بهره ببرید. به عقیده اهالی محلات و گواهی تحقیقات علمی، آب گرم این چشمه‌ها در درمان بیماری‌هایی مانند روماتیسم و بیماری‌های مربوط به کبد، کلیه، صفرا و دستگاه گوارش بسیار مفید و تأثیرگذار است. این چشمه‌ها در ۱۵ کیلومتری شهر محلات واقع شده‌اند.
غار آزادخان و دیگر غارهای دیدنی محلات
وجود غارهای طبیعی از مشخصه‌های محلات است. در ادامه سه غار از این غارها را مختصراً معرفی خواهیم کرد. غار آزادخان در روستای سنجه‌باشی از روستاهای محلات واقع است. این غار دارای قدمتی باستانی است. از ویژگی‌های این غار می‌توان به جریان آب خنک، زلال و گوارایی اشاره کرد که در سطح آن جاری است. منشأ این آب، باران‌هایی است که از لابلای سقف سنگی غار به پایین می‌چکد.
غار یکه چاه؛ سفر در دل شب
این غار نیز همچون غار آزادخان قدمتی باستانی دارد و کاوشگران تاریخ آن را سه هزار سال پیش از میلاد تخمین می‌زنند. سطح این غار پوشیده از خاک رس است و درون غار پر است از ستون‌ها، تالارها و دهلیزهای تو در تو و اسرارآمیز. وسعت این غار به حدی است که بازدید از آن وقت زیادی لازم دارد.
غار شاه بلبل؛ مأمن مؤمنان
غار شاه بلبل علاوه براینکه جاذبه‌ای طبیعی به شمار می‌رود، از حرمت و قداست خاصی میان مردم محلات برخوردار است. شاید این غار به لحاظ وسعت، قدمت و بکر بودن، به اندازه غارهای دیگر اهمیت نداشته باشد، اما نزد مردم محلات به عنوان مکانی مقدس و قابل احترام شناخته می‌شود، طوری که اهالی محلات برای برآوردن حاجات خود عازم این غار می‌شوند و نذورات خود را در این غار وقف نیازمندان می‌کنند. این غار در ارتفاعات شرق محلات واقع شده است.
سد باستانی نیم‌ور؛ از جاهای دیدنی محلات
بر روی رودخانه قم‌رود و لعل‌بار، شاهدِ سدی باستانی خواهید بود که زمان احداثش به دوران ساسانیان بازمی‌گردد. سد نیم ور از نخستین سازه‌های ذخیره‌سازی آب به شمار می‌رود. وجود آب فراوان باعث ایجاد طبیعتی بکر و چشم‌نواز در اطراف این سد شده است و این محدوده را تبدیل به یکی از جاهای دیدنی محلات کرده است که تماشایش روح هر بیننده‌ای را جلا می‌بخشد.
پل باقرآباد؛ یادگار ارتش روس
پل باقرآباد یک پل تاریخی است که در روستای باقرآباد محلات واقع است. این پل در دوران حکومت قاجاریه و در زمان حمله روس‌ها به ایران توسط آن‌ها ساخته شده است. جنس پل از سنگ است و دارای ارزش تاریخی است. ناگفته نماند که پل باقرآباد بارها بر اثر سیلاب آسیب دیده و مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است.
بقعه شاه قلندر
بقعه شاه قلندر از بناهای تاریخی شهر محلات است که در دامنه کوه‌های محلات و در روستای انجدان واقع است. این بقعه مربوط به شاه قلندر از رؤسای فرقه اسماعیلیه است و در زمان ایلخانیان بنا گشته است. ساختمان این اثر تاریخی به شکلی هشت ضلعی است که در هر ضلع آن شاهد طاق‌نماهای بلند و زیبای آجری هستیم.
قلعه جمشیدی (قلعه گبری)؛ سپر بلا
قلعه جمشیدی یا قلعه گبری از بناهای باستانی شهر محلات است که در قدیم به عنوان دژی مستحکم جهت حفاظت از مردم شهر در برابر هجوم دشمنان مورد استفاده قرار می‌گرفته است و یکی دیگر از جاهای دیدنی محلات است. از ویژگی‌های منحصر به فرد این قلعه باستانی می‌توان به ساختمان ضد حریق آن اشاره کرد. در بالای قلعه، تالاری با گنجایش ۲۰ تیرانداز تعبیه شده بود که وظیفه دفاع در برابر بیگانگان را بر عهده داشته‌اند.
آتشکده آتشکوه
از بزرگترین و مهمترین آتشکده‌های زرتشتیان جهان، یکی همین آتشکده آتشکوه در محلات است. ستون‌های برافراشته این آتشکده، نشان از قدمت باستانی آن دارد. ستون‌هایی که بعد از گذشت حدود دو هزار سال از دوره ساسانیان از گزند باد و باران محفوظ مانده است و اکنون تبدیل به یک جاذبه گردشگری باشکوه در محلات شده است. این بنا در پنج کیلومتری جاده نیم‌ور و نزدیک روستای آتشکوه واقع شده است. از مصالح به کار رفته در این آتشکده می‌توان به تیرهای چوبی به عنوان اسکلت، آجرهای چهارگوش در ساختمان و سنگ به عنوان نما اشاره کرد.
مجموعه تاریخی خورهه؛ محل برآمدن خورشید
به جرأت می‌توان گفت در کنار باغ‌های زیبای گل و گیاه محلات که نماد این شهر است، مجموعه تاریخی خورهه نیز نماد تاریخی و فرهنگی محلات به شمار می‌رود. این مجموعه در روستای خوش آب و هوای خورهه واقع شده است. خورهه در لغت به معنای محل برآمدن خورشید است. بر طبق یافته های کاوشگران و باستان‌شناسان، قدمت این منطقه تاریخی به هزاره دوم پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. از سازه‌های باشکوه در این مجموعه که هنوز هم سالم و سر پا باقی مانده است می‌توان به دو ستون مدور و بلندبالا اشاره کرد که به شیوه ایونیک ساخته شده است. این شیوه نوعی از ستون‌سازی به سبک یونانی است. بنظر می‌رسد این بنا در زمان حکومت سلوکیان، که تحت تأثیر تمدن یونانیان بوده‌اند ساخته شده است. کاوشگران ابتدا به دلیل نوع معماری بنا تصور می‌کردند اینجا آتشکده است، اما تحقیقات بعدی نشان داد که این بنا یک عمارت اربابی بوده است.
