در دنیای امروز، صنعت هوایی نقش بسیار پر رنگی در پیشرفت و توسعه‌ی کشورها دارد. رشد چشمگیر گردشگری خارجی و افزایش همکاری‌ها و فعالیت‌های جهانی در زمینه‌های سیاست، اقتصاد، ورزش و … باعث نیاز روز افزون به پروازهای خارجی شده و سبب گردیده که فرودگاه‌های بین‌المللی در سراسر دنیا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشند. ایران نیز از این امر مستثنی نبوده و در تعدادی از کلان‌شهرهای خود، دارای فرودگاه‌های بین‌المللی است. حال با هم به فرودگاه امام خمینی در پایتخت ایران می‌رویم. یکی از معروف‌ترین فرودگاه‌های ایران که هر هفته، صدها پرواز خارجی به کشورهای مختلف دنیا دارد. می‌خواهیم نگاهی دقیق‌تر به بخش‌های مختلف آن داشته باشیم و اطلاعات بیشتری درباره‌ی آن به دست آوریم. در ادامه‌ی مطلب همراه ما در سفرزون باشید.
آدرس فرودگاه بین‌المللی امام خمینی
این فرودگاه، در جنوب شرقی تهران، کیلومتر ۳۰ آزاد راه تهران- قم و در بزرگراه خلیج‌فارس قرار گرفته است.
مسیرهای دسترسی
فرودگاه بین‌المللی امام خمینی، دو مسیر دسترسی متفاوت دارد که یکی از آنها آزاد راه تهران- قم و دیگری اتوبان تهران-ساوه است.
مروری بر تاریخچه‌ی ساخت فرودگاه امام خمینی
سال ۱۳۴۶شمسی اولین باری بود که در مورد ساخت این فرودگاه صحبت به میان آمد. در این زمان، همه‌ی پروازهای مهم خارجی در فرودگاه مهرآباد انجام می‌‌گرفت. افزایش تقاضا برای مسافرت و حمل و نقل هوایی، موقعیت جغرافیایی ویژه‌ی ایران و بالا بودن ظرفیت آن برای تبدیل شدن به یک خط ترانزیتی مهم میان اروپا و آسیا، موجب شد که ایکائو ( ICAO: سازمان بین‌المللیِ هوانوردیِ غیرنظامی)، ایده‌ی احداث فرودگاهی پیشرفته، مدرن و مطابق با آخرین استانداردهای آن زمان را مطرح سازد. این طرح توسط دولت وقت تصویب شد و ساخت آن در سال ۱۳۵۶ آغاز گردید. یک شرکت معماری آمریکایی به نامTAMS و چندین شرکت معتبر ایرانی (به عنوان ناظر و مجری) در اجرای این پروژه با یکدیگر مشارکت میکردند. با وقوع انقلاب، ساخت فرودگاه نیمه کاره رها شد.
در سال ۱۳۷۴ شمسی، که چندین سال از اتمام جنگ می‌گذشت، تصمیم بر آن شد که اجرای طرح ادامه یابد. این بار یک شرکتِ ناظر فرانسوی به نام ADP و چند شرکت ایرانی، پروژه را در دست گرفتند. سرانجام در سال ۱۳۸۳ و پس از گذشت حدود ۱۰ سال، فاز اول فرودگاه امام خمینی افتتاح گردید. این فرودگاه، فعالیت خود را با ۴ خط پرواز آسمان، کیش، ماهان و کاسپین آغاز نمود. از آبان ماه سال ۱۳۸۶، تقریباً تمامی پروازهای خارجی به فرودگاه امام انتقال پیدا کرد و از آن زمان رسماً به فرودگاه بین المللی تهران تبدیل شد. فرودگاه مهرآباد نیز به پروازهای داخلی پایتخت اختصاص یافت.
ساختمان‌های موجود در فرودگاه امام
فرودگاه بین المللی امام خمینی در زمینی به مساحت ۱۴ هزار متر مربع ساخته شده است. در حال حاضر دو پایانه‌ی فعال در این فرودگاه وجود دارد. پایانه‌ی شماره‌ی ۱، که ظرفیت پذیرش و جابجایی سالانه‌ی آن برابر با شش و نیم میلیون مسافر و ۱۲۰ هزار تن بار است. در سال ۲۰۱۷ میلادی، ۹ میلیون مسافر از طریق این پایانه جابجا شدند. پایانه شماره‌ی ۲ که «گالری سلام» نام دارد، در خرداد ماه ۱۳۹۸ افتتاح گردید. گنجایش پایانه‌ی «سلام»، ۵ میلیون مسافر در سال است. پایانه‌ی شماره‌ی ۳ که «ایرانشهر» نامیده می‌شود، هم اکنون مراحل تحقیقاتی خود را می‌گذراند. پیش‌بینی می‌شود که این پایانه با ظرفیت سالانه‌ی ۲۵ میلیون مسافر تا ۵ سال آینده افتتاح شود.
از دیگر واحدهای ساختمانی مهمِ فرودگاه امام خمینی ، می‌توان به برج مراقبت، که یکی از حساس‌ترین بخش‌های فرودگاه به شمار می‌رود و ساختمان پشتیبانی اشاره نمود. برج مراقبت فرودگاه امام، ساختمانی به ارتفاع ۹/۵۶ متر است و اتاقِ کنترل پرواز در طبقه‌ی یازدهم آن قرار دارد. ساختمان پشتیبانی نیز شامل واحدهای اداری، تحقیقاتی، آموزشی، خدماتی و مدیریتی است. آتش نشانی، پمپ بنزین، مخابرات، پست‌های برق، بخش‌های امنیتی و واحد تعمیرات خودروهای سنگین، ساختمان‌هایِ دیگرِ این مجموعه‌ی فرودگاهی هستند.
۴۷ واحد مسکونی نیز در داخل محوطه‌ی آن وجود دارد که جهت اقامت کارکنان فرودگاه ساخته شده است.
شرکت‌های هواپیمایی داخلی و خارجی فعال در فرودگاه
تعداد شرکت‌هایی که در فرودگاه امام خمینی فعالیت میکنند، به بیش از ۴۰ عدد می‌رسد. خطوط هواپیمایی امارات، فرانس ایر، ترکیش ایرلاینز، لوفت هانزا، هواپیمایی ایروفلات، قطر ایرویز، ایر عربیا، چاینا ساترن و… از جمله شرکت‌های معتبر خارجی هستند که در این فرودگاه پرواز دارند.
شرکت‌های هواپیمایی ایرانی همچون آسمان، ماهان، قشم، ایران ایر، تابان، زاگرس و کاسپین نیز پروازهای خود را در این فرودگاه انجام می‌دهند.
روش‌های رفت و آمد در فرودگاه امام
هنگامی که از سفر کاری یا تفریحی خود بر می‌گردید و به فرودگاه امام می‌رسید، به صلاحدید خود و بسته به مقصدتان می‌توانید یکی از روش‌های حمل و نقل موجود در فرودگاه را انتخاب نمایید.
مترو
اگر مقصدتان تهران است، یا می‌خواهید ابتدا خود را به تهران رسانده و از آنجا به شهر مورد نظرتان بروید، می‌توانید از خط متروی فرودگاه امام-تهران استفاده کنید. اولین قطارِ مترو در ساعت ́۶:۵۰ صبح، از فرودگاه امام به سمت تهران حرکت می‌کند و آخرین قطار در ساعت́ ۷:۱۵ عصر، از ایستگاه شاهد به سمت فرودگاه می‌رود. رفت و برگشت هر قطار ۸۰ دقیقه طول می‌کشد.
هنگام رفتن به فرودگاه نیز می‌توانید از این خط استفاده نمایید.
اتوبوس
اتوبوس‌های VIP، نمونه‌ای دیگر از وسایل حمل و نقل عمومی در فرودگاه امام خمینی هستند. این اتوبوس‌ها از فرودگاه به سمت تهران می‌روند و محل توقف آنها ایستگاه‌های آزادی، متروی حرم مطهر و ترمینال شماره‌ی ۴ فرودگاه مهرآباد است. اگر می‌خواهید از داخل شهر تهران به فرودگاه بیایید، می‌توانید مقابل ترمینال ۴ فرودگاه مهرآباد، سوار این اتوبوس‌ها شوید.
تاکسی
تاکسی‌ها متداول‌ترین روش رفت و آمد در فرودگاه هستند. شرکت‌های تاکسی‌رانی فعال در این فرودگاه عبارتند از: تاکسی لوکس، تاکسی بیسیم تهران، پاکرو سبز قشم و سیر و سفر. این شرکت‌ها با ارائه‌ی سرویس ۲۴ ساعته و با استفاده از خودروهای لوکس، مسافران را به مقصد مورد نظرشان می‌رسانند. سوناتا، تویوتا، فولکس کدی، رنو سفران، آریو، سمند و ون، از جمله ماشین‌هایی هستند که در تاکسی‌رانی‌های فرودگاه امام خمینی فعالیت میکنند. این نکته را به خاطر داشته باشید که با توجه به نوع ماشین و مقصدتان، کرایه‌ی متفاوتی پرداخت خواهید کرد.
* شماره تماس شرکت‌های تاکسی‌رانی
تاکسی لوکس: ۱۸۹۱
تاکسی بیسیم تهران: ۱۸۲۸
پاکرو سبز قشم: ۱۸۸۴
سیر و سفر: ۱۸۳۳
اجاره خودرو
اجاره‌ی خودرو یکی دیگر از امکاناتی است که در این فرودگاه برایتان مهیاست. کافیست سری به ایستگاه شرکت یوروپکار (Europecar) در فرودگاه امام بزنید. یوروپکار یکی از شناخته‌شده‌ترین شرکت‌های بین‌المللی فعال در زمینه‌ی اجاره‌ی خودرو است که بیش از ۱۳ هزار ایستگاه در نقاط مختلف دنیا دارد. در این شرکت، لوکس‌ترین و مجهزترین خودروهای روز دنیا به دو صورت کوتاه مدت و بلند مدت اجاره داده می‌شوند. در کوتاه مدت، افراد می‌توانند خودرو را برای ۱ تا ۲۸ روز اجاره کنند. زمان اجاره‌ی بلند مدت نیز بین ۲۸ تا ۳۶۰ روز است. این امکان نیز برای مشتریان وجود دارد که خودروی مورد نظرشان را در یک ایستگاه تحویل گرفته و در ایستگاهی دیگر به شرکت برگردانند.
امکانات و خدمات رفاهی فرودگاه امام خمینی
برای راحتی و آسایش هرچه بیشتر مسافران، امکانات و تسهیلات رفاهی فراوانی در فرودگاه فراهم شده است و خدماتی در سطوح بالا به افراد ارائه می‌گردد. در ادامه مهم‌ترین امکانات رفاهی فرودگاه امام خمینی را به شما معرفی می‌کنیم.
هتل‌ها
اگر به هر دلیلی مجبور شدید در فرودگاه بمانید، اصلاً نگران نشوید. برای اقامت شما نیز تمهیداتی اندیشیده شده است. به یکی از دو هتل بزرگ فرودگاه امام بروید و برای خود و همراهانتان اتاق یا سوئیتی بگیرید. این هتل‌ها، ایبیس(Ibis) و نووتل(Novotel) نام دارند. هتل‌های مدرن و مجللی که، متعلق به یکی از معتبرترین برندهای هتلداری فرانسه به نام اکور(Acor Hotels) هستند. ایبیس و نووتل، فعالیت خود را از سال ۲۰۱۵ میلادی در فرودگاه امام آغاز کرده‌اند.
هتل ایبیس (Ibis)
هتلی ۴ ستاره که در هفت طبقه ساخته شده است. در نزدیکی پایانه‌ی اصلی فرودگاه امام خمینی قرار دارد و شامل ۱۹۶ اتاق است. در این هتل، افزون بر ارائه‌ی امکانات اقامتی و رفاهی در سطح مناسب، خدمات دیگری نظیر فست ترک، ترانسفر فرودگاهی و … با قیمت خوبی به مشتریان عرضه می‌شود.
هتل نووتل (Novotel)
هتل ۵ ستاره‌ی نوووتل، درست در کنار هتل ایبیس قرار دارد. نووتل، هتلی لوکس با ۲۹۶ اتاق و سوئیت، دو رستوران (رستوران ایرانی وادی و رستوران بین‌المللی گلکسی)، استخر، سونا و جکوزی، سالن ورزش و ۷ سالن برای برگزاری همایش و سمینار است. این هتل یکی از بهترین مکان‌ها برای اقامت و استراحت خدمه‌ی پرواز، مهمان‌های تجاری و گردشگران بوده و از استانداردترین هتل‌های ایران محسوب می‌شود.
سالن‌‌هاس استراحت برای مسافران
پس از ورود به فرودگاه، باید روال اداری خروج از کشور را به طور کامل طی کنید. این کار کمی طولانی و خسته‌کننده است. بنابراین در سالن بردینگ فرودگاه، که آخرین سالن بوده و معمولاً پیش از سوار شدن به هواپیما مدتی در آن منتظر خواهید ماند، صندلی‌های خوابیده و راحتی برای استراحت مسافران در نظر گرفته‌اند. اتاق سیگار، سوغاتی فروشی‌ها و سوپرمارکت‌ها از دیگر قسمت‌های موجود در این سالن هستند.
رستوران، فست فود و کافی‌شاپ
در سالن‌های عمومی که در بخش‌های ورودی و خروجی فرودگاه امام خمینی قرار گرفته‌اند، رستوران و کافی‌شاپ‌های متعددی را مشاهده خواهید کرد که غذاهای خوب و با کیفیتی به مشتریان عرضه میکنند. در این رستوران‌ها می‌توانید انواع غذاهای ایرانی و خارجی را سفارش دهید، در کافی‌شاپ‌های آن چای، قهوه و سایر نوشیدنی‌های سرد و گرم را امتحان کنید و با خوردن کیک‌ها، دسرها و میان وعده‌های خوشمزه، طعم شیرینی به لحظات آغازی یا پایانی سفرتان ببخشید.
فروشگاه‌ها و مغازه‌ها
هنگامی که وارد سالن فرودگاه می‌شوید، آنچه بیش از همه توجهتان را جلب می‌کند، غرفهها و فروشگاه‌هایی هستند که کالاهای متنوع و رنگارنگی برای فروش دارند. تقریباً تمامی اجناس این فروشگاه‌ها، از برندهای مطرح و باکیفیت بوده و اینجا یکی از بهترین مکان‌ها برای گرفتن سوغات است. اگر می‌خواهید گلیم، قالی و … بخرید، به غرفه‌های صنایع دستی سر بزنید. سوغاتی‌هایی همچون خاویار، زعفران، زرشک، آجیل، سوهان، گز، انواع شیرینی‌ها و تنقّلات سنتی را می‌توانید از سایر غرفهها خریداری نمایید. کیف و کفش چرمی مرغوب، ساعت، عطر و ادکلن، گل، جواهرات و… نیز از دیگر اجناسی هستند که در این فروشگاه‌ها عرضه می‌شوند.
بانک و صرافی
انک‌های ملّی، ملّت، تجارت و سامان، در فرودگاه امام خمینی شعبه دارند. برای دریافت خدمات بانکی، ارزی و همچنین عوارض خروج از کشور می‌توانید به کارمندان این شعبه‌ها مراجعه کنید. نگران تبدیل ارز نیز نباشید! صرافی‌هایی که در سالن‌های پرواز ورودی و خروجی فرودگاه قرار گرفته‌اند، این کار را برای شما انجام خواهند داد.
کافی‌نت و دسترسی به اینترنت
در هر کجای پایانه‌ی مسافری فرودگاه که باشید به اینترنت رایگان دسترسی خواهید داشت. در صورت نیاز به خدمات موبوط یه اینترنت، رایانه و تلفن همراه، به کافی‌نتی که در سالن ورودی پایانه‌ی مسافری فرودگاه قرار دارد، سر بزنید.
پارکینگ‌ها
فرودگاه امام خمینی ۵ پارکینگ با ظرفیت‌های متفاوت دارد که در تمام ساعات شبانه روز و کل سال، آماده‌ی ارائه‌ی خدمت به مسافران هستند. این پارکینگ‌ها به دو شکل سرپوشیده و روباز ساخته شده‌اند. پارکینگ سر پوشیده و طبقاتی شماره‌ی ۱، گران‌تر از چهار پارکینگ دیگر است. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود برای توقف‌های طولانی از پارکینگ‌های روباز استفاده شود. پارکینگ‌های فرودگاه امام، در مجموع بیشتر از ۱۳۰۰۰ خودرو را در خود جای می‌دهند.
خدمات تشریفات فرودگاهی
در اکثر فرودگاه‌های بین المللی دنیا، خدماتی ویژه وجود دارد که به آن «تشریفات» گفته می‌شود. این خدمات برای افرادی که به خاطر شغل یا موقعیت اقتصادی و اجتماعی خود زیاد سفر میکنند، بسیار مناسب است. فرودگاه امام خمینی سه نوعِ مختلف از این تشریفات را در اختیار مسافران قرار می‌دهد.
- خدمات CIP
این واژه مخفف عبارت Commercially Important Person است. CIP بهترین و اختصاصی‌ترین بخشِ خدمات تشریفات بوده و بیشتر توسط افراد مهم تجاری و مدیران سازمان‌ها و شرکت‌ها، به منظور صرفه‌جویی در وقت و جلوگیری از معطل شدن در مراحل چک این مورد استفاده قرار می‌گیرد. در فرودگاه امام خمینی ، ساختمان سه طبقه‌ی جداگانه‌ای به CIP اختصاص یافته است. افراد می‌توانند با خیالی آسوده به استراحت و صرف غذا و نوشیدنی در CIP فرودگاه بپردازند و کارمندان این بخش، تمام مراحل خروج از کشور و پرواز را برای آنها انجام می‌دهند.
- بیزینس لانج (Business Lounge)
کسانی که نمی‌خواهند مراحل پر استرس و وقت‌گیر چک این را در پروازهای خود تجربه کنند، می‌توانند از این نوع خدمات که در پایانه‌ی اصلی فرودگاه امام خمینی قرار دارد، استفاده نمایند. بیزینس لانج، مخصوصِ پروازهای خروجی است و مسافران، تنها از گیت بازرسی عبور میکنند. سپس به همراه یکی از کارمندانِ این بخشِ خدماتی، به گیت شرکت هواپیمایی مربوطه می‌روند، بار خود را تحویل می‌دهند و کارت پرواز به آنها داده می‌شود. این خدمات، پذیرایی از مسافران در سالن‌های مخصوص را نیز شامل می‌شود.
- فست ترک (Fast Track)
برای مسافران ورودی و خروجی، در همه‌ی کلاس‌های پروازی، امکان رزرو فست ترک وجود دارد. شما می‌توانید با صرف هزینه‌ی کمتر، انجام امور پروازی را سرعت ببخشید. در این نوع خدمات بر خلاف CIP و بیزینس لانج، سالن و امکانات استراحت و پذیرایی به مشتریان ارائه نمی‌گردد.
