دریاچه نمک آران و بیدگل ، زیبایِ مُلک مرنجاب

در شمال استان اصفهان، شهری کویری وجود دارد که به خاطر قدمت و زیبایی‌های شهری‌اش معروف است. آران و بیدگل، از شمال به کویر مرکزی ایران، و از جنوب به کاشان می‌رسد. باستان شناسان، معتقدند که قدمت آران و بیدگل به دوران سیلک برمی‌گردد. آران و بیدگل، پر از است جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، و می‌تواند سفری به یاد ماندنی را برای شما رقم بزند. دریاچه نمک آران و بیدگل ، چون مرواریدی سپید، بر تارک جاذبه‌های طبیعی این شهر می‌درخشد. با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید تا گردشی کوتاه را در این دریاچه زیبا تجربه کنیم.

دریاچه نمک آران و بیدگل کجاست؟

در ۳۵ کیلومتری شمال شرقی شهر آران و بیدگل، دریاچه‌ای با وسعت ۳۰۰۰ کیلومترمربع قرار دارد. دریاچه نمک آران و بیدگل آن‌قدر شور است که در تابستان، قطعات بزرگ نمک بر سطح دریاچه شناور می‌شود. این دریاچه شکلی شبیه مثلث دارد. دریاچه نمک از غرب به کوه‌های سفیدآب و منطقه پارک ملی کویر، و از جنوب به کویر مرنجاب محدود می‌شود. شمال و شمال غرب دریاچه، به کویر مسیله می‌رسد. این دریاچه نمکی، یک فرونشست زمین‌ و به‌خاطر انباشت قرن‌ها بارندگی و سیلاب‌های سطحی به وجود آمده است. عمق نمک در این دریاچه بین ۵ تا ۵۴ متر در نوسان است. هر لایه نمک این سیلاب‌ها با یک لایه نازک رس، جدا شده است.

دریاچه‌ی نمک‌پوش، دامن سپید کویر مرنجاب

دریاچه نمک آران و بیدگل در بیشتر فصل‌های سال خشک است. بارندگی‌های فصلی گاهی باعث تجمع آب به عمق حدود ۲ سانتی‌متر در دریاچه می‌شود. بهترین زمان بازدید از دریاچه‌هم بعد از بارندگی است. وقتی آفتاب طلوع کند، این آب به سرعت تبخیر خواهد شد. اما نتیجه صحنه‌ای شگفت انگیز است، نمک‌های دریاچه شکل‌های پلی‌گن «چند ضلعی» زیبایی را تشکیل می‌دهند که دیدن آنها پر از لطف است.

علت تشکیل این چندضلعی‌های نمکین این است که وقتی آب تبخیر می‌شود، سطح منطقه شکاف‌ها و ترک‌های سطحی برمی‌دارد. تبخیر آب شور بین این ترک‌ها، باعث تجمع نمک و سایر محلول‌ها می‌شود. این نمک‌ها منظره زیبایی از پلی‌گون‌های ممتد را تشکیل می‌دهند. شکل دیگری از بلور نمک‌ها نیز شبیه دانه‌های برف است که بر سطح خاک به وجود می‌آیند.

زیست بوم و ظرفیت‌های دریاچه نمک

در اطراف دریاچه خشک آران و بیدگل ، حیواناتی مانند شتر و روباه زندگی می‌‌کنند. اگر در فصل پاییز بروید و شانس هم با شما یار باشد، شاید چند فلامینگو مهاجر هم دیدید. اما در خود دریاچه، تک سلولی‌های از خانواده پلانکتون‌ها زندگی می‌کنند.

در یک روایت تاریخی، آمده است که شاه‌عباس برای شکار به جنگل‌های اطراف این دریاچه می‌آمده است. گفته می‌شود درختان این منطقه را برای سوخت، و ساخت کاشی‌ها و آجرهای عمارات یزد و اصفهان و کاشان استفاده کرده‌اند. به هر روی، حالا فقط دریاچه برای ما مانده است. پوشش گیاهی منطقه در حال حاضر بیشتر «درمنه دشتی» است که بین تپه‌ها 

بازار قزوین ، شاهکاری که باید در آن قدم بزنید

بازار قزوین یکی از زیباترین بازارهای سنتی ایران و یکی از دیدنی‌ترین مکان‌های توریستی شهر قزوین است. بازاری که قدمتی هزار ساله دارد و روزی اهمیتی فوق‌العاده در تجارت بین‌المللی ایران داشته است. شاهکاری از معماری عصر صفوی و دوره قاجار و نمادی همه چیز تمام از بازارهای سنتی ایرانی. خلاصه اینکه اگر می‌خواهید سفرتان به قزوین کامل بشود نباید از کنار گشت و گذار در این بازار، دیدن از زیبایی‌های معماری و هنری‌اش و لذت خرید کردن به سبک قدیمی‌ها بگذرید. هم‌قدم با مجله گردشگری سفرزون، بازار قزوین را بگردید و کیف کنید:

معماری بازار قزوین

معماری بازار قزوین یادآور معماری بازار شهرهای اصفهان و شیراز است و ترکیبی زیباست از معماری دوران صفویه و دوران قاجاریه. این بازار بزرگ که در طی سال‌ها توسعه و تغییر یافته است امروزه حدود ۱۴ هکتار مساحت دارد و از بخش‌های مختلفی تشکیل شده که هر یک متعلق به صنف خاصی است. تزئینات بی‌نظیر معماری این بازار بیشتر ترکیبی از کار با آجر و کاشی‌کاری است. با قدم گذاشتن در بازار قزوین در بهشتی پا می‌گذارید که ساختار و معماری‌اش مدهوشتان می‌کند. از سویی دیگر این بازار هم مانند سایر بازارهای سنتی ایران فقط مقصدی برای خرید و فروش نبوده است و بخش‌های فرهنگی، مذهبی و خدماتی را هم شامل می‌شده است. بخش‌هایی مانند کاروانسرا، حمام و آب‌انبار، زورخانه، مسجد و مدرسه همه بخشی جدایی‌ناپذیر از بازرا قزوین بوده است که هنوز هم تعدادی از این مراکز در بازار وجود دارد.

تاریخ بازار سنتی قزوین

همان‌طور که گفتیم بازار قزوین قدمتی هزار سال دارد. مانند اکثر بازارهای ایران، بازار قزوین هم در بخش پر رفت و آمد شهر و در احاطه محله‌های شهر امتداد یافته بود تا به مسجد جامع می‌رسید. پس از اینکه شاه طهماسب صفوی، قزوین را پایتخت خود قرار داد، تغییرات زیادی در شهر رخ داد. در این زمان میدان بزرگی در قزوین شکل گرفت که بعدها الگویی برای میدان نقش جهان شد. بخش‌های مهم بازار سنتی قزوین در همین دوران ساخته شدند. یکی از مهم‌ترین بخش‌های بازار آن دوره کاروانسرای شاه عباسی بود.

دیگر اثری از میدان بازار نیست و مسجدالنبی هم جایگزین کاروانسرای شاه عباسی شده است. در ادامه این تغییرات مسجد جامع از بافت بازار جدا شد و از مسجدالنبی، که مسجد حامع حدید لقب گرفت، گذرگاه‌های جدیدی به بازار باز شد. در دوران قاجار نیز این تغییرات ادامه یافت و بازار سنتی قزوین را به دوران اوج شکوفایی خود رساند. یکی از دلایل اهمیت یافتن این بازار در آن دوران این بود که قزوین بر سر راه‌های غربی و شرقی ایران قرار دارد و همین جایگاه باعث شد بازار قزوین تبدیل به قلب اقتصادی منطقه و مرکز تجارت بین‌المللی به اروپا و روسیه شود.

بخش‌های قدیمی بازار

این بازار در زمان‌های قدیم دارای بخش‌هایی بوده که تعدادی از آن ها امروز دیگر از بین رفته‌اند. از جمله بازارهای مشهور مجموعه بازار سنتی قزوین می‌توان به بازار علاقه‌بندها، بزازها، نجارها، خراط‌ها، پوست‌فروش‌ها، پالان دوزها، ریسمان‌سنج‌ها، پنبه‌فروش‌ها، آهنگران، زرگرها، چیتگرها، علاف‌ها، حلبی‌سازها، گیوه‌کش‌ها و … اشاره کرد. بازارچه‌های معروف مجموعه بازار قزوین عبارت بودند از: بازارچه‌های آقا، استاد علی نجار، باغشاه، حاج ادریس، معصوم، حاج میر حسن، حاج محمد رحیم، بازارچه قیصریه، تجارتخانه تومانسیان، زعفرانیه، چروک و … از سراهای معروف بازار قزوین می‌توان از سرای شاه، سرای وزیر، سرای سعادت، کاروانسرای سعدالسلطنه، سرای دالان دراز، سرای نگارالسلطنه و … نام برد.

 سرای سعدالسلطنه اوج زیبایی در بازارهای سنتی ایرانی

این مجموعه که در سال ۱۳۵۷ به عنوان یکی از آثار ملی ایران ثبت شده است، به معنای واقعی یکی از زیباترین بخش‌هایی است که در بازارهای سنتی ایران می‌توان دید. امکان ندارد وارد سرای سعدالسطنه بشوید و مبهوت زیبایی کاشی‌کاری‌ها، گنبدها، سردرها و به طور کلی معماری جالب آن نشوید. چرا که کار معماری این سرای زیبا به دستان توانمند دو تن از برترین معماران ایرانی” استاد مهدی چگینی” و “استاد حسن خنجری” سپرده شده است. سرای سعدالسلطنه که ۲۶ هزار متر مساحت دارد در زمان ناصرالدین شاه قاجار به دستور حاکم قزوین، باقرخان سعدالسلطنه ساخته شده است. این سرا مجموعه‌ای کامل شامل چهارسوق، کاروانسرا، بازار و … است که ورودی‌های متعددی نیز دارد. تعدادی از ورودی‌ها به خیابان‌های اطراف 

زیباترین مساجد ایران را بشناسید

از زمان ورود اسلام به ایران، مسجد همیشه جلوه‌گاه هنر و ذوق ایرانی بوده است. آفرینش‌های هنری در کنار ذوق بندگی، شاهکارهایی در معماری و هنر پدید آورده است که غبار زمان نتوانسته است اندکی از زیبایی آن کم کند. مسلمان ایرانی، در کنار زندگی ساده و پرهیزگارانه خود، تمام داشته‌ها و هنرش را صرف زیبایی و شکوه مسجد می‌کرد. از طرف دیگر مسجد، برای مسلمانان، همیشه پایگاه امنیت و همیاری بوده، بنابراین چشم‌نوازی بنا اهمیت بسیار زیادی داشته است. کوشش مسلمانان ایرانی، برای خلق نمونه عالی بندگی، باعث شد که زیباترین مساجد ایران ، در کنار آثار دیگر معماری، تاثیری شگرف بر روح هنر در ایران بگذارند.

سیر هم‌نشینی هنر ایرانی با سلیقه اسلامی را می‌توان در مساجد ساخته شده در طول تاریخ دنبال کرد. این سیر، نه‌تنها نشانگر شکل تکامل معماری ایرانی-اسلامی است، بلکه رسوخ اسلام را در روح مردمان این کشور را نمایان می‌کند. در سراسر ایران، مساجدی بی‌نظیر از حیث معماری و آثار هنری وجود دارد که گواه این مدعاست. در این مطلب از مجله گردشگری سفرزون گردشی زیباترین مساجد ایران خواهیم کرد تا بهره‌ای از این شکوه ببریم.

رقص رنگ و نور در مسجد نصیرالملک شیراز

هرگاه حرفی از  مصاحبت رنگ و نور به میان می‌آید، نام مسجد نصیرالملک خودنمایی می‌کند. از درگاه چوبی مسجد، که جلوه‌گاه بی‌نظیر کاشی‌کاری‌ و مقرنس‌کاری‌ است گرفته، تا ایوان‌ها و دالان‌ها و شبستان‌های پر از رنگ و نور، تا مدت‌ها مضمون‌ رویاهای شما خواهندبود. آن‌چه این بنا را ممتاز می‌کند، استفاده سخاوتمندانه از کاشی‌های صورتی و شیشه‌های رنگی در تزئین آن است. خاصیتی دلکش که لقب مسجد صورتی را به آن داده است. نکته جالب در این مسجد، بدون گنبد بودن آن است که نشانه استفاده خصوصی خاندان نصیرالملک از این مسجد است.

پرسه‌ای در تاریخ و معماری یکی از زیباترین مساجد ایران

هر قسمت از بنای این مسجد، ویژگی‌هایی تماشایی و زیبا دارد. اما دلیل شهرت مسجد نصیرالملک، شبستان غربی آن است. شبستانی با کفپوشی به رنگ فیروزه، و سقفی مملو از کاشی‌های زیبا و شیشه‌های رنگی که در طول روز، محل رقص نور و رنگ است. این شبستان، نصیرالملک را تبدیل به یکی از زیباترین مساجد ایران کرده است.

۱۴۷سال پیش، یعنی ۱۲۹۴هـ.قمری، حسن معمار، به دستور میرزا حسن‌علی‌خان نصیرالملک، مامور شد که مسجدی در املاک وی بنا کند. ساخت این مسجد ۱۲ سال طول کشید. مسجد نصیرالملک حالا، در محله گود عربان، جنوب خیابان لطفعلی‌خان‌زند، کوچه نصیرالملک قراردارد.

بهترین زمان بازدید از این مسجد، ساعت ۸ تا ۱۰ صبح است. همان وقتی که نور به حد اعلا در شبستان غربی افسونگری می‌کند. حتما عکس‌هایی از آن را دیده‌اید. هزینه بازدید از مسجد برای ایرانیان، سه هزار تومان و برای گردشگران خارجی بیست هزار تومان است.

تعالی یک هزاره معماری اسلامی در مسجد امام اصفهان

شهر گنبدهای فیروزه‌ای، لقبی است که کنار نام اصفهان می‌درخشد. یکی از این گنبد‌ها، در ضلع جنوبی میدان امام جلوه‌گری می‌کند. یعنی گنبد مسجد جامع عباسی، که امروزه، آن را به نام مسجد امام می‌شناسیم. این مسجد، طبق کتیبه سردر آن، به دستور شاه‌عباس صفوی، و با هزینه شخصی او ساخته شده است. این بنا، به عنوان یکی از زیباترین مساجد ایران به جلوه‌گاه هزار سال معماری اسلامی معروف است. گویا شاه‌عباس خواسته که شکوه دین، تاریخ، و حکومت صفوی

گلاب گیری کاشان ، به وقت مهمانی گلبرگ‌های صورتی

گل محمدی را می‌توان در دسته‌ی یکی از خاص‌ترین گونه‌های رز دانست. گلی خوشبو که با رنگ صورتی ملایمش خودنمایی می‌کند. عطر گل محمدی یکی از ویژگی‌های خاص این رز است. بویی که خیال را تازه می‌کند و بسیار آرامبخش است. یکی از محصولات ویژه‌ای که از این گل تولید می‌شود گلاب است. روند گلاب گیری در ایران یکی از جذابیت‌های کشور ما محسوب می‌شود. برای اینکه درباره‌ی گلاب گیری کاشان بیشتر بدانید با مجله گردشگری سفرزون همراه شوید.

گلاب گیری کاشان ، فصل عطر و لبخند

گل محمدی در اقتصاد بسیاری از شهرهای ایران اهمیت بسیاری دارد. یکی از شهرهایی که به‌طور خاص این فعالیت را پیگیری می‌کند کاشان است. تصور این‌که در شهری کویری، گلستان‌هایی آکنده از عطر خوش گل محمدی حیات دارند، بسیار لذت‌بخش است. گلاب گیری کاشان یکی از جاذبه‌های مهم فرهنگی این شهر است. در کنار تمام زیبایی‌های تاریخی کاشان و آثار با ارزش آن، همین مراسم گلای گیری هر سال حدود ۲ میلیون گردشگر را به این شهر دعوت می‌کند.

مسافران در این بازه‌ی زمانی در بخش‌های مختلف شهر ساکن می‌شوند. در طی این سکونت در مراسم‌های مختلفی که در ارتباط با گلاب گیری است شرکت می‌کنند.

ریشه تاریخی گلاب گیری

ایرانیان را می‌توان در فهرست نخستین جوامعی دانست که به علم گلاب گیری به این شیوه‌ی کنونی دست پیدا کرده‌اند. سیستم تقطیری که امروزه به جا مانده حاصل تلاش و تجربه‌های مختلفی است.  آن‌چه در این فرآیند تولید می‌شود عصاره‌ی این گل ارزشمند و مفید است. البته از این روش برای عرق‌گیری سایر گیاهان نیز استفاده می‌شود.

آئین گلاب گیری

گلاب گیری کاشان یکی آئین‌های مهم در بخش‌های مختلف شهر است. این مراسم‌های ویژه در قمصر، نیاسر، برزک و جوشقان با حضور گردشگران برگزار می‌شود. جشن گلاب گیری در گذشته بسیار باشکوه‌تر از امروز بوده است. اما همچنان زیبایی‌هایی در این فستیوال وجود دارد که طرفداران خودش را گرد هم می‌آورد.

در روزگار پیش از این محصول باغ‌ها را پس از جمع آوری با ساز و آواز‌های محلی راهی کارگاه می‌کردند. این رسم همچنان حفظ شده است اما در برخی نقاط از میزان آن کاسته شده. البته اگر راهی قمصر باشید شاهد مراسمی پر نشاط هستید. در این منطقه گل‌های چیده شده را با شتر با شتر بار می‌زنند و راهی گلاب گیری می‌شوند. این آئین از ۱۴۰ سال پیش به یادگار مانده است. همچنین دیگ‌ها و کل ظروفی که برای مراسم لازم را از قبل آماده کرده‌اند و طی مراسمی آن‌ها

باغ نگارستان ، یکی از دنج‌ترین باغ‌های قجری

اگر به عنوان یک پایتخت‌نشین قرار باشد جاهانی دیدنی این شهر را به گردشگران معرفی کنید، لیست پیشنهادی‌تان شامل کدام دیدنی‌ها خواهد بود؟ مسلما هر کس به فراخور سلیقه و علاقه‌اش لیست متفاوتی از دیدنی‌های تهران تدارک می‌بیند اما احتمالا بعضی جاها در تمام لیست‌ها مشترک هستند و بی‌تردید در بالای لیست هم جاخوش کرده‌اند. یکی از دیدنی‌های تهران که در تمام لیست‌های پیشنهادی جاهای دیدنی حضور پررنگ دارد، باغ نگارستان است که در قلب بافت قدیمی و تاریخی تهران قرار دارد.

این باغ که قدمتش به اوایل دوره قاجاریه برمی‌گردد در طول عمرش شاهد اتفاقات مهمی بوده است و امروز هم یکی از جذاب‌ترین دیدنی‌ها ی پایتخت است. این بار در مجله گردشگری سفرزون می خواهیم از نگارستان برایتان بگوییم؛ از تاریخش و گوشه و کنارش و اینکه در این باغ چه دیدنی‌های در انتظارتان است. اگر می‌خواهید در این روزهای خوش بهاری سری به این باغ سرسبز و مصفا بزنید و یا قبلاً رفته اید و دوست دارید درباره‌اش بیشتر بدانید با ما در مجله سفرزون همراه شوید.

باغ نگارستان ، اقامتگاه تابستانی قاجارها

فتحعلی شاه قاجار که استعداد و قریحه خاصی در خوشگذرانی و فراهم کردن اسباب موردنیاز داشت در سال ۱۲۲۲ هجری قمری دستور داد باغ باصفا خارج از شهر و در فاصله نزدیک به پایتخت برای گذراندن تابستان‌های داغ ساخته شود. باغی که به دستور شاه قاجار ساخته شد مساحت زیادی داشت و برطبق اسناد موجود از شرق تا دروازه شمیران و از شمال تا میدان بهارستان و از غرب تا خیابان صفی‌علیشاه امتداد داشت. در این باغ چندین عمارت و تالار و حوضخانه وجود داشت که امروز هم وجود دارند و تماشای آنها ما را به روزگار دیگری می‌برد. فتحعلی شاه انقدر به باغ نگارستان علاقه داشت که بخشی از تابستان در باغ اقامت داشت و اگر می‌خواست سفری برود اول به باغ سر می‌زد. علاقه پادشاه به این محل باعث شد که دائم بر تزئیناتش اضافه می‌کرد.

در دوران محمدشاه قاجار باغ زیبای نگارستان مبدل به قتلگاه قائم‌مقام فراهانی شد. به دستور پادشاه صدراعظم مقتدر در زیرزمین عمارت دلگشای باغ به قتل رسید. ‌باغ باصفای نگارستان تاریخ پرفراز و نشیب و جذابی را پشت‌سر گذاشته تا به شکل و شمایل امروزیش درآمده است. سال‌ها بعد و در زمان سلطنت ناصرالدین شاه پایتخت وسیع‌تر شد و این باغ دلگشا داخل حصارهای شهر قرار گرفت. در این زمان در روستای ییلاقی شمیران چندین اقامتگاه تابستانی برای پادشاه ساخته شده بود و باغ داستان ما در اختیار اداره‌های حکومتی قرار گرفت.

در زمان سلطنت مظفرالدین‌شاه، شاه که در سفر مسکو از مدرسه کشاورزی این شهر بازدید کرده بود تصمیم گرفت مدرسه مشابهی در پایتخت دایر کند و قرار شد نگارستان محل مدرسه باشد. در همین زمان کمال‌الملک، نقاش مشهور دوران، مدرسه صنایع مستظرفه را در بناهای بخش جنوبی باغ دایر کرد. بعضی از آثار دانش‌آموختگان این مدرسه در یکی از تالار به نمایش گذاشته شده است.

نگارستان پس از قاجار

پس از پایان دوره قاجار این باغ نگارستان مدت کوتاهی در اختیار وزارت دادگستری آن زمان قرار گرفت. چند سال بعد وزارت معارف یا همان آموزش و پرورش تصمیم گرفت در این محل دانشسرای عالی معلمان را تأسیس کند و به همین منظور به الکسی مارکوف، معمار مشهور روس، سفارش داد با رعایت اصول معماری ایرانی در باغ چندین عمارت طراحی کند. برای طراحی باغ هم از سیدعلی اکبر خان باغبان کمک گرفتند تا سبک معماری ایرانی در باغ حفظ

مسجد ملا اسماعیل یزد، شاهکاری از دوران قاجار

مسجد ملا اسماعیل ، در شهر بادگیرها، شهر زیبای یزد ساخته شده است. شهر یزد هم مثل بسیاری از شهرهای ایرانی مساجد تاریخی و زیبای زیادی دارد. گویی مردم مذهبی و هنرمند این شهرها علاقه‌مند بوده‌اند هر آنچه در زمینه‌های هنر و صنعت در چنته دارند در مساجد به نمایش بگذارند تا هم دین خود را به دین خود ادا کرده باشند و هم مردمان دین‌دار سرزمینشان را از هنر خود بهره‌مند ساخته باشند. مسجد ملا اسماعیل یزد هم یکی از همان مساجدی است که از همان روزهای ابتدایی به خاطر ایوان و شبستان ۳۲ ستونه‌اش میان همگان مشهور شد. مجله گردشگری سفرزون شما را به گشت و گذاری پر از دانستنی در مسجد ملا اسماعیل یزد دعوت می‌کند:

مسجد ملا اسماعیل ، شاهکار قرن سیزدهم

مسجد ملا اسماعیل در سال ۱۲۲۲ هجری قمری در دوره فتحعلی‌شاه قاجار ساخته شده است. این مسجد به دستور آخوند ملا اسماعیل عقدایی که از عالمان برجسته آن دوران بوده است تاسیس شده و مجموعه‌ای شامل مسجد و مدرسه است. این اثر تاریخی در تاریخ ۵ دی ۱۳۵۲ به عنوان یک اثر ملی تاریخی به ثبت رسیده است. پس از انقلاب اسلامی این مسجد میعادگاه مردم یزد برای نماز جمعه نیز هست. بهترین زمان برای دیدن از مسجد در زمان نماز است و نیازی هم به پرداخت ورودی ندارد.

کنار مسجد بازارچه و آب‌انباری هم  با همین نام وجود دارد. تنها درب ورودی مسجد که در واقع در زمان قدیم درب ورودی مدرسه بوده است به بازارچه باز می‌شود. خوب است بدانید، محراب این مسجد نیز یادآورد شهادت شهید صدوقی، چهارمین شهید محراب، در تیر ماه سال ۱۳۶۱ است.

معماری مسجد

مسجد ملا اسماعیل از آجر و خشت خام با ملات گل و گچ ساخته شده است. این مسجد دارای ۳ شبستان و یک ایوان بلند بالاست و گنبدی دارد که قطر دهانه آن ۷۵٫۱۵ متر است و تقریبا با دهانه ایوان یکی است. این مسجد که از لحاظ معماری بسیار شبیه به مسجد امیر چخماق یزد است در کنار بازار خان و در گودی واقع شده است تا بتواند از آب قنات برای آبیاری باغچه‌های داخل صحن استفاده کند. این مسجد صحن بزرگ و باصفایی به سبک قجری دارد که با حوضی طویل و زیبا در وسط آن و باغچه‌های باصفای دو طرفش، گرمای کویر یزد را از یاد آدمی دور می‌کند. روبروی ایوان بلند مسجد، شبستان گنبدی با ستون‌های معروفش واقع است و بادگیری بلند که تمام درب‌های شبستان و حجره‌ها به داخل آن باز می‌شود.

از دیگر زیبایی‌های معماری این مسجد سردر بلند با مقرنس‌کاری آجری، دو پوسته پیازی شکل حوضخانه ستون‌دار، درهای ارسی نقش‌بندی شده، صفه‌های قرینه سازی شده صحن و دالان‌های آن است که هر بازدیدکننده‌ای را به وجد می‌آورد. همه این اجزا فوق‌العاده که در کنار یکدیگر جای گرفته‌اند، در کنار سادگی، یکی از شاهکارهای معماری قرن سیزدهم را می‌سازند. یکی دیگر از وجوه تمایز این مسجد قبله بسیار دقیق آن است. قدیمی‌ترها معتقدند، در زمان ساخت محراب این مسجد، فردی که صاحب کراماتی بوده است جهت قبله را، با نمایاندن خانه کعبه برای بنا، دقیقا مشخص کرده است.

تزئینات و کتیبه‌های تاریخی مسجد ملااسماعیل

مسجد ملا اسماعیل فقط در بخش‌های خاصی از تزئینات و کاشی‌کاری‌های ظریف برخوردار است. سردرها بیشتر با آجر تزئین و تعدادی از غرفه‌ها کاشی‌کاری شده‌اند. کتیبه‌ها و کاشی‌هایی که در این مسجد با خط نستعلیق و نسخ به کار رفته است از این قرارند: در اطراف گنبد، کتیبه‌ای کاشی با سوره” انا فتحنا…” به خط علی محمد کاوه، خطاط معاصر

کاخ نیاوران ؛ نگین تهران

کاخ‌ها همیشه جزو رازآلودترین و جذاب‌ترین مکان‌های دیدنی شهرهاست. ساختمان‌های عظیم با اتاق‌های فراوان و راهروهای تودرتو که هزاران قصه را در دلشان جای داده‌اند. شاید اسامی بسیاری از کاخ‌ها بارها به گوشمان خورده باشد، اما هیچگاه در میان شکوه و زیبایی‌اش غرق نشده‌ باشیم. کاخ‌ها هم آدم را به اوج شکوه و زیبایی می‌برند و هم فانی بودن زندگی پر زرق و برق را یادآوری می‌کنند. اینجا در مجله گردشگری سفرزون فرصت خوبیست برای شناخت بنای تاریخی کاخ نیاوران تا با اطلاعاتی کاملتر به بازدید از آن برویم. با ما همراه باشید:

کاخ نیاوران در منطقه شمیرانات و شمال شهر تهران، یکی از همین کاخ‌های دیدنی است که روزگاری محل برو و بیا و زندگی صدها آدم با داستان‌های متفاوت بوده‌است. از شاهان و شاهزادگان گرفته تا سفیران و خدم و حشم و خدمتگزاران.

این کاخ، یکی از قدیمی‌ترین و بزرگترین بناهای تاریخی شهر تهران است که به سبب وسعت و قدمت تاریخی اهمیت فراوانی دارد و در گوشه شمال شرقی باغ نیاوران قرار گرفته. وسعت مجموعه نیاوران که شامل کاخ‌ها و باغ تاریخی نیاوران است، وسعتی در حدود یازده هکتار دارد.

نیاوران یا نی‌آوران؟

باغ نیاوران، باغ ییلاقی فتحعلی شاه قاجار بوده‌است که به جای نی‎زاری در کنار روستای “گرده به” در منطقه نیاوران مروزی ساخته‌شد. به سبب همین هم‌مکانی، این باغ را “نی‌آوران” نامیدند که بعدها به نام “نیاوران” معروف شد.

در این باغ، محمدشاه قاجار کاخ کوچکی را بنا کرد. پس از او در دوره ناصرالدین‌شاه، به فرمان او کاخ “صاحبقرانیه” بنا شد. در آن زمان هر  ۳۰ سال یک قرن نامیده می‌شد. به سبب اینکه کاخ صاحبقرانیه در سی‌و یکمین سال سلطنت ناصرالدین شاه تاسیس شد، شاه قاجار خود را “صاحب قرن” نامید و کاخ او نیز به صاحبقرانیه شهرت یافت.

آخرین بنایی که در دوره قاجار در این باغ ساخته شد، “کوشک احمدشاهی” بود. این بنای زیبا که بعدها محمدرضا شاه از آن به عنوان دفتر کار استفاد کرد، به فرمان رضاشاه بازسازی شد. اما داستان کاخ نیاوران به قاجارها محدود نمی‌شود و در دوره پهلوی رونق دیگری می‌یابد. در دوران محمدرضا پهلوی، کاخ کوچکی که فتحعلی‌شاه در باغ نیاوران ساخته‌بود تخریب و کاخ جدیدی به جای آن احداث شد. عملیات احداث کاخ جدید در سال ۱۳۳۷ آغاز شد و پس از ۹ سال، در سال ۱۳۴۶ به پایان رسید.

کاخ پهلوی

کاخی که محمدرضا شاه در باغ نیاوران برپا کرد، از نظر وسعت و معماری بسیار چشمگیر است. این بنا با وسعتی در حدود ۹ هزار مترمکعب ساخته شده‌است که شامل دو طبقه و یک نیم‌طبقه است. طراحی کاخ نیاوران را مهندس محسن فروغی برعهده داشت.

این بنا در ابتدا برای رفت‌و‌آمد و پذیرایی میهمانان خارجی ساخته‌شد اما پس از اتمام آن به محلی برای سکونت خانواده پهلوی اختصاص یافت. در نمای داخلی این کاخ از آینه‌کاری، گچ‌بری و کاشی‌کاری‌های زیبا استفاده شده‌است.

دیگر جزئیات بنا

سالن اختصاصی سینما، یکی از جذاب‌ترین مکان‌های کاخ است. سالنی بزرگ با یک صفحه نمایش وسیع است که با پرده‌های کرم‌رنگ پوشیده شده و در طول سالن مبلمان سبز رنگ مخملی برای تماشای فیلم قرار دارد. همچنین زمین سالن برای چلوگیری از ایجاد سروصدا با موکت‌هایی به رنگ مبلمان فرش شده‌است. در اتاق غذاخوری کاخ نیاوران، میزی بزرگ و چوبی در طول اتاق قرار گرفته و دور تا دور آن را صندلی‌هایی با رویه قرمز پر کرده‌است.  بر روی میز نیز سرویس‌های غذاخوری چینی

سرای مشیر ؛ زیبای بی‌بدیل

اردیبهشت باشد و عطر بهارنارنج. آسمان تمیز و سبزه‌های خیس از باران. اگر شیراز هم باشد که چه بهتر. راه بیفتی در سرای مشیر و هوای مطبوع شیراز را نفس بکشی و چشمت پر شود از زرق و برق صنایع دستی. “سرای مشیر” یا “سرای گلشن” شیراز، یکی از مکان‌های تاریخی و دیدنی این شهر است که در کنار صدها زیبایی و شگفتی این شهر، روح زندگی را در شیراز دمیده. چند دقیقه‌ای را همراه با مجله گردشگری سفرزون به شهر زیبای شیراز و “سرای مشیر” سفر کنید و لذت ببرید:

بازاری قدیمی همراه با بافت سنتی و زیبایی که درختان نارنج میان حیاط آن، آدم را مست می‌کند. بافت قدیمی و وجود حجره‌هایی که صنایع‌دستی و سوغات دست‌ساخته شیراز را عرضه می‌کند، از جذابیت‌های این بازار دیدنی است. این مکان تاریخی در مجاورت بازار وکیل قرار گرفته. بسیاری از افراد، سرای مشیر را با بازار وکیل اشتباه می‌گیرند. دلیل این اشتباه رایج، نزدیک بودن آن دو و همچنین معماری شبیه به هم آن‌هاست.

بازار‌ها، معماری آن‌ها و نحوه کسب‌و‌کار و توزیع حجره‌ها، بخش مهمی از فرهنگ یک جامعه را به نمایش می‌گذارد که این نکته را می‌توان در سرای مشیر، به وضوح دید. نام دیگر سرای مشیر، “سرای گلشن” است که این مورد بر روی کتیبه‌ای که بر سردر ورودی بازار نصب شده، به وضوع نوشته شده‌است.

سرای مشیر ؛ یادگار قاجاریان

قدمت “سرای مشیر” به دوران سلطنت فتحعلی‌شاه در دوره قاجار باز می‌گردد. در این دوره، وزیر فارس، “ابوالحسن خان مشیرالدوله”، دستور ساخت این بازار را صادر می‌کند. سرای مشیر در ضلع جنوبی بازار وکیل و نزدیک به در خروج ساخته‌شده و از حیث مجاورت و شباهت در معماری، اغلب با بازار وکیل اشتباه گرفته می‌شود.

آنچه که سرای مشیر را از سایر بازارها متمایز کرده و علاقه‌مندان را به سمت خود می‌کشاند، وجود حیاط نسبتا بزرگی در وسط بنا و در هشتی بازار است که وجود حوض آب و درختان نارنج، زیبایی خاصی را در این مکان به‌وجود آورده. حوضی که در وسط بنای سرای مشیر قرار دارد، با مقرنس‌های زیبا و کاشی‌کاری‌های خاص، چشم‌ها را به خود خیره می‌کند. وجود هشتی در سرای مشیر، موجب شده تا بازار به دو بخش تقسیم و به بازار “نو مشیر” متصل شود.

از دیگر ویژگی‌های معماری این بنا، وجود سقف گنبدی شکل همراه با بادگیری چند وجهی است که به خنک ماندن بازار در فصل گرما کمک می‌کند. ورودی هشتی بازار، کفی پوشیده از قلوه‌سنگ دارد و دارای چهار اتاق در چهار است در اصطلاح به آن “چهارسو” یا “چهارسوق” گفته می‌شود. چهار وجه از هشتی به حجره‌‌ها تعلق دارد و چهار وجه دیگر محل رفت‌و‌آمد افراد و گردشگران است.

کاشی‌کاری‌ها، مقرنس‌ها، ظرافت‌کاری‌های چوبی و شیشه‌های رنگارنگ، جلوه خاصی به بازار بخشیده و هنر زیبای ایرانی_اسلامی را تمام‌قد به نمایش گذاشته‌است. سرای مشیر مکان مناسبی برای آشنایی با مردم شیراز و بومیان منطقه است. فرصتی برای گپ‌و‌گفت با مردم خوش‌زبان‌ و مهربان شیراز و آشنایی با هنرهای دستی و ارزشمند آن‌ها.

گذر زمان و مشیر

به تدریج و با گذشت سالیان دراز از ساخت، این بازار رفته‌رفته دچار فرسودگی شد. در نتیجه این فرسودگی،  سرای مشیر در دوره پهلوی دوم و به دستور فرح دیبا، در سال ۱۳۴۸ مرمت و بازسازی شد. پس از بازسازی و مرمت سرای مشیر، حوضچه بازار که‌ پیش‌تر به آن اشاره کردیم، به چایخانه‌تبدیل شد. گردشگران، میهمانان، بومی‌ها و حجره‌داران بازار، همچنان از این چایخانه استفاده می‌کنند و از فصای دلچسب بازار لذت می‌برند.

همچنین، اتاق‌های موجود در بازار به مکانی برای عرضه هنرهای دستی و سوغات شهر شیراز تبدیل شد که پس از آن به سرای مشیر، “سزای هنر” نیز گفته‌شد. از دیگر زیبایی‌های این بازار، حجره‌های فروش اجناس است که دارای طاق‌های ضربی‌شکل و بدون الوار هستند.

زیبایی این بازار به حدی است که هر روزه گردشگران بسیاری را به سمت خود می‌کشاند. نکته مهم و قابل توجه درباره سرای مشیر این است که دست‌خالی از آنجا باز‌نمی‌گردید. تنوع و زیبایی صنایع دستی شهر شیراز در این بازار به گونه‌ای است که هیچکس را بدون آنکه یادگاری از آنجا تهیه کند، رها نمی‌کند.

از این رو این بازار از حیث فروش صنایع‌دستی و سوغات، خصوصا به گردشگران خارجی و ایجاد رونق در بخش گردشگری پیشتاز است. از جمله صنایعی که در این بازار عرضه می‌شود، خاتم‌سازی، معرق‌کاری، حکاکی، قلم‌زنی و گبه‌بافی است.

بازار نو مشیر

این بازار که در ضلع جنوبی سرای مشیر قرار دارد، طبق کتیبه‌ای که در قسمت سردر ورودی بازار تعبیه شده، در سال ۱۳۷۱ بنا شده. بر روی این کتیبه نوشته شده: ” موقوفه مرحومه سلطان‌الحاجیه و معدل‌الملک”. این بخش از بازار نیز، معماری زیبا و منحصر به فردی دارد که صنایع دستی و هنرهای مردم شیراز را به مخاطبان عرضه می‌کند. بازار نومشیر با دری قدیمی از قسمت

غار نمکدان ، گنبدی خوش طعم در جزیره قشم

هر بار که از قشم صحبت می‌شود، نام جزیره رنگ و عجایب طبیعت را به خود می‌گیرد. جاذبه‌های طبیعی این جزیره فراوان است. این بار  می‌خواهیم ۹۰ کیلومتر از شهر دور شویم و قدم در سرزمینی بگذاریم که هرگز برایمان تکراری نخواهد شد. غار نمکدان ، در جنوب غربی جزیره باورنکردنی قشم بعد از روستای زیبای سلخ. پیشنهاد اول ما برای بازدید از این غار این است که از مسیر غافل نشوید. رقص باد و خاک، مناظری بدیع را پیش روی‌تان گذاشته است. با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید تا از این غار پر از شگفتی دیدن کنیم.

غار نمکدان ، بزرگترین غار نمکی در جهان

در انتهای بخش جنوب غربی جزیره، گنبدی با ارتفاع ۲۳۷ متر از سطح دریا خودنمایی می‌کند. اینجا بالاترین نقطه جزیره قشم نیز هست. این گنبد، درون خود، طولانی‌ترین غار نمکی جهان را جای داده است. وجود رگه‌های سفید بر بدنه این کوه گنبدی شکل، تصویری زیبا در خاطرتان به جا می‌گذارد. تکه‌های بزرگ نمک روی این کوه نمکی، تصویری از یک کوهستان زمستانی را برایتان تداعی می‌کند. دهانه ورودی غار حدود ۲ کیلومتر از جاده شوسه‌ای که از آن گذشتید فاصله دارد. پیشنهاد دوم ما برای بازدید از این غار این است که این ۲ کیلومتر را هم پیاده طی کنید و از مسیر لذت ببرید. البته به تازگی مسیر را کمی بهتر کرده اند و تا ۳۰۰ متری غار هم می‌توان با ماشین رفت.

بیش از ۶۴۰۰ متر از این غار تاکنون کشف شده است. تیمی از سایر کشورها، همراه با تیم کشورمان، همچنان در حال کشف بیشتر غار هستند. به همین خاطر به آن بزرگترین غار نمکی جهان می‌گویند. پیش از کشف عمق غار نمکدان، غاری نمکی در فلسطین با ۵ کیلومتر طول، این عنوان را داشت.

ورود به دنیای بدیع قندیل‌های نمکی

قبل از ورود به غار، دریاچه‌ای کوچک به رنگ برف، پیش روی شماست.  این دریاچه نمک، حاصل چشمه‌ای در دل غار است که راه خود را از میان غار باز کرده و در دامنه کوه آرام گرفته است. به این دریاچه چشمه نمک هم گفته می‌شود. بعد از این دریاچه کوچک دهانه ورودی غار قرار دارد. تالاری تاریک، که با فشردن کلید چراغ‌قوه، جهانی دیگر را پیش رویتان قرار می‌دهد. قندیل‌های نمکی در سرتاسر غار خودنمایی می‌کنند. در غار نمکدان ، هیچ دو قندیل شبیه هم را نخواهید دید. بیشتر از آن، هیچ جای غار شبیه جای دیگرش نیست.

محیط مرطوب غار، و جریان آرام آب از زیر پاهایتان، نوید ایجاد قندیل‌های جدیدی را هم در آینده می‌دهند. رطوبت هوای جزیره، باعث می‌شود که نمک اشباع شده روی قندیل ها بچکد. این کار باعث تغییر شکل قندیل‌ها در طول سال‌های متمادی می‌شود.

بدون وسایل حرفه‌ای غارنوردی، تنها می‌توانید از ۱۰۰ متر از غار بازدید کنید. همین مسافت کوتاه هم ارزشش را دارد که از نمک‌هایی بازدید کنید که گاهی بیش از ۵۰۰ میلیون سال قدمت دارند. این غار از دوره پیش از کامبرین به جا مانده و یافته‌هایی ارزشمند برای زمین شناسان به ارمغان آورده است. اگر دوست دارید کاشف دنیاهای ناشناخته باشید، با یک تیم حرفه‌ای و تجهیزات به این سفر باستانی بروید. اگر بتوانید حدود ۶۰۰ متر در غار جلو بروید، تالاری بزرگ و زیبا را خواهید دید. غار نمکدان، مجموعه‌ای از این تالارهای کوچک و بزرگ است.

سفری سلامت در میان رنگ‌های غار نمکدان

استالاگمیت و استالاکتیت‌های غار «چیکده و چکنده» بسیار زیبا هستند. ترکیبی از رنگ‌ها و اشکال نادری که چشم‌ها را خیره می‌کند. عکاس آمریکایی، اسکات مک‌لود، عکسی از دهانه ورودی غار ثبت کرده است که با کمی ادیت، رنگ‌های بی‌نظیر درون غار را نشان می‌دهد. سعی کنید همزمان با لذت بردن از این مناظر زیبا، عمیق و طولانی نفس

دریاچه ممرز نوشهر ، همنشینی با صدای ارواح

میان جنگل‌های انبوه ملا کلا نوشهر، با این منظره‌ای روبه‌رو خواهید شد که خواب را از چشمتان خواهد ربود. بازتاب تصویر درختان مرده، بر دریاچه‌ای که توسط مه و سکوت در آغوش گرفته شده است. یکی از وهم‌انگیزترین تصاویری که در طبیعت خواهید دید. دریاچه ممرز نوشهر ، مشهور به دریاچه ارواح، جایی است که این صحنه حیرت‌انگیز طبیعی به آن تعلق دارد.

دریاچه ممرز نوشهر | معروف به دریاچه ارواح

نوشهر، شهری در  استان مازندران است. این شهر به دلیل نزدیکی به تهران، و همسایگی با دریای مازندران و چالوس در بین گردشگران بسیار محبوب است. به‌علاوه جاذبه‌های طبیعی این شهر نظیر پارک‌های جنگلی، ساحل، و آبشار‌ها و جنگل‌های ملا کلا، از آن یک مقصد گردشگری ساخته است. یکی از جاذبه‌های طبیعی و عجیب این شهر، یعنی دریاچه ممرز ، آن را تبدیل به مکانی کرده است که دیدن آن را باید در لیست کارهای واجب زندگی‌تان قرار دهید. با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید.

چطور به دریاچه ممرز برویم؟

برای رسیدن به این دریاچه باید ۱۲ کیلومتر در جاده نور به سمت نوشهر رانندگی کنید. پس از جاده ونوش، باید وارد جاده فرعی روستای چلندر شوید.  بعد از عبور از روستا، به محیط‌بانی برسید. توقفی کوتاه در محیط‌بانی، برای کارهای اداری ورود به منطقه ضروری است. بعد بازهم ۱۰ کیلومتر جاده شمالی را ادامه دهید. دیدن تابلوی دشت و بند ممرز به این معنی است که باید وارد جاده فرعی دیگری شوید. این جاده شما را به سمت دریاچه ممرز هدایت می‌کند. دریاچه‌ای به طول ۷۰۰ و عرض ۳۰۰ متر در قلب جنگل.

به یاد داشته باشید که عبور از این جاده‌ها تنها به وسیله ماشین‌های کمک‌دار ممکن است. پس دیدن این تالاب، به شما لذتآفرودسواری را هم پیشنهاد خواهد داد. به یاد داشته باشید که ممکن است در مسیر به حیوانات وحشی برخورد کنید.

استقبال ارواح با صدای حیات وحش

دریاچه ممرز نوشهر ، مکانی کمیاب برای گوش دادن به صدای سکوت  است. تنها صدایی که اطراف این دریاچه خواهید شنید صدای حیوانات وحشی است که میان درختان می‌پیچد. خزش باد روی آب و میان درختان مرده بر وهم‌انگیز بودن فضا می‌افزاید.

اطراف این دریاچه، خبری از سوپرمارکت و امکانات رفاهی نیست. پس باید برای ساعاتی که در آنجا خواهید گذراند، فکر آب و غذا را کرده باشید. اما نبود این امکانات به نظر نقطه قوتی برای این جاذبه بکر است تا هویت اصلی