عمارت بادگیر کاخ گلستان ، از نمونه‌های مهم و بسیار زیبا در معماری شهر تهران است. شهر تهران در دوره قاجاریه، پایتخت شد. به واسطه همین موضوع، آثار مستحکمی را از دوره قاجار، در شهر تهران موجود داریم و بیشتر بناهای تاریخی شهری متعلق به آن دوران است. مجموعه کاخ گلستان، اما متعلق به دوران پیش از قاجار است، این بنا حدود ۴۴۰ سال سابقه تاریخی و ۵٫۴ هکتار مساحت دارد. در دوران قاجاریه بیشترین استفاده از آن صورت گرفته است. عمارت بادگیر از شاخص‌های مجموعه کاخ گلستان است. برای آشنایی بیشتر با این عمارت با مجله گردشگری سفرزون همراه باشید.

خلاصه تاریخچه عمارت بادگیر کاخ گلستان و مجموعه کاخ

وجه تسمیه نام آن چهار بادگیر است که در چهارگوشه عمارت قد علم کرده‌اند. این عمارت، در نمای جلویی عریض است. وارد عمارت که بشوید از پلکان مرمرین رفت‌وآمد خواهید کرد و وارد تالار آینه‌کاری بسیار زیبا خواهید شد. از پنجره شیشه‌کاری شده، باغچه‌های بزرگ مجموعه کاخ گلستان، دیده می‌شود. امروزه کاربری عمارت بادگیر، جز قسمت طبقه بالایی آن که کارایی دیگری جز فضای خود ندارد، قسمت عکاسخانه در طبقه پایین آن است. عکاسخانه، هم در خود مجموعه‌ای از عکس‌های شخصیت‌های قاجاری و مردم و زمانه دوران استفاده کاخ را در خود جای داده است.

آن‌طور که از سندهای تاریخی پیداست، عمارت بادگیر کاخ گلستان به طور مجزا در تاریخی بین سال‌های ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۴ هجری قمری به دست حاج میرزا جعفرخان تبریزی و عبدالله خان معمارباشی ساخته شد و مجموعه کاخ، یکی از بناهای شاهی در اختیار فتحعلی‌شاه قاجار بوده‌است، گویا عباس میرزا هم از آن استفاده می‌کرده است. فتحعلی‌شاه اما آن را به ظل‌السلطان علیشاه میرزا، فرزند خود، می‌بخشد و پس از آن بنا به سیف‌الدوله میرزا، پسر او، می‌رسد.. بعد از مدتی که بین دول انگلیس و ایران مشکلاتی بروز می‌کند، اختیار باغ و مجموعه را از دست سیف‌الدوله میرزا خارج کردند، چرا که او را نزدیک به دولت انگلستان می‌دانستند.

بخش‌های عمارت بادگیر

بخش اصلی عمارت؛ شاه‌نشین

همانطور که پیشتر ذکر شد، تالار آیینه‌کاری شده عمارت بادگیر کاخ گلستان ، از جذاب‌ترین بخش‌های کل مجموعه کاخ گلستان است. ظرافت منحصربه‌فرد در این قسمت از عمارت که به شاه‌نشین معروف است، از ویژگی‌های خاص آن است. پلان تالارعمارت بادگیر کاخ گلستان به صورت کلی صلیبی است. بنابر این دو هشتی در دو بخش کناری وجود دارد. ارسی‌های زیبای این تالار، در نوع خود بی‌نظیر است. نه ارسی با شیشه‌های رنگی، جلوه زیبایی به این بخش داده‌اند. ارسی با ویترای‌های کلیسایی تفوات عمده‌ای دارد. ارسی‌ها پنجره‌هایی هستند که رو به بالا باز می‌شوند و لزوماً رنگی نیستند.

حوضخانه ؛ خنکای ییلاق

کاربری زیرزمین عمارت بادگیر کاخ گلستان ، در حال حاضر عکاسخانه است. عکاسخانه در محل حوضخانه واقع شده که در فصل گرم، خنکی برای ساکنین به ارمغان می‌آورد. حوض مرمرین درون حوضخانه، وجه تسمیه نام آن است و چند قدم هجرت از طبقه بالا به پایین، جای سفر به ییلاق را برای ساکنین و شاهان می‌گرفت. چرا که خنکای حوضخانه کاخ گلستان ، جایی بود برای اندکی ساییدن. علاوه بر این صدای آب در جوی و فواره حوض، حال و هوا ادامه مطلب...