تخت جمشید، پارسه یا پرسپولیس نام یکی از شهرهای ایران باستان است که در شمال شهرستان مرودشت و در فاصله‌ی ۵۷ کیلومتری شیراز در استان فارس قرار دارد. این بنا شاهکاری بی‌مانند در معماری ایران باستان است. طرح این شهر در سال‌های آخر پادشاهی داریوش بزرگ -سال ۵۱۸ پیش از میلاد- ریخته شد و ادامه‌ی ساخت و تکمیل آن توسط خشایارشا (پسر داریوش) و اردشیر اول (نوه‌ی وی) انجام گرفت. کاخ های تخت جمشید بسیار متنوع بوده اند. کاخ‌هایی باشکوه و مجلل، که هر یک کاربرد خاص خود را داشته‌اند. در این مطلب قصد داریم به معرفی دقیق‌تر این کاخ‌ها می‌پردازیم. پس با ما در مجله گردشگری سفرزون همراه شوید.

معماری کاخ های تخت جمشید

در طراحی تمامی کاخ های تخت جمشید از سبک معماری هیپوستیل مصری استفاده شده است. در این نوع معماری، یک تالار مرکزی چهارگوش وجود دارد که سقف افقی آن روی ستون‎‌های بلندی که به طور منظم در چند ردیف کنار هم قرار گرفته‌اند، قرار می‌گیرد. هخامنشیان با افزودن ایوان‌هایی به طرفینِ این تالار مرکزی، تغییراتی در این طرحِ ساده ایجاد کردند. بزرگیِ برخی از تالارهای تخت جمشید به اندازه‌ای بود که پذیرایی از ده‌ها هزار نفر را به طور همزمان امکان‌پذیر می‌ساخت. بعضی از کاخ‌ها به قدری بزرگ بودند که هنوز هم مشخص نشده که نور درون آن‌ها چگونه تأمین می‌شده است.

کاخ های تخت جمشید

تمامی دیوارهای کاخ‌ها از از خشت خام ساخته شده بود که امروزه اثری از این دیوارهای خشتی باقی نمانده است. روی این دیوارها را با گچ پوشانده بودند. بیرون دیوار‌ها سفید رنگ و درون آن‌ها سبز کمرنگ بود. کف تالار نیز با گچ قرمز رنگ پوشانده شده بود که هنوز هم در کف برخی از کاخ‌ها، بخش‌های بسیار کوچکی از این گچ قرمز رنگ به چشم می‌خورد.

مهم‌ترین کاخ های تخت جمشید

در ادامه با مهم ترین کاخ های تخت جمشید آشنا خواهید شد.

کاخ دروازه‌ی کشورها، محل استراحت نمایندگان کشورها

این کاخ با نام‌های «کاخ دروازه‌ی ملل»‌ و «دروازه‌ی خشایارشا» نیز شناخته می‌شود و یکی از کوچکترین کاخ های تخت جمشید است. نمایندگان کشورهای تابع، پس از گذشتن از پلکان بزرگ ورودیِ تخت جمشید، به کاخ دروازه‌ی کشورها وارد می‌شدند تا پس از اندکی استراحت در این مکان برای بارعام به کاخ آپادانا وارد شوند.
کاخ دروازه‌ی کشورها، یک اتاق مربع شکل با ۴ ستون دارد که در سه جهتِ آن- به جز ضلع شمالی- درگاه‌های بسیار بزرگ سنگی وجود داشته است. در درگاه غربی مجسمه‌ی دو گاو به چشم می‌خورد که تا حدودی تخریب شده است. درگاه غربی نیز دارای دو مجسمه با بدنه‌ها‌ی گاو مانند، دو بال بزرگ و سرهای مردی با ریش و موهای انبوه و تاجی بر سر است. این مجسمه‌ها نسبت به مجسمه‌های درگاه غربی سالم‌تر مانده‌اند. درگاه جنوبی ساده است و مجسمه‌ای ندارد.

کاخ آپادانا، مکانی برای پذیرفته شدن به حضور شاه

کاخ آپادانا یکی از کاخ‌های اندورنی تخت جمشید است. ساختِ این کاخ در سال ۵۱۵ پیش از میلاد و به دستور داریوش بزرگ آغاز گردید. بنای آن ۳۰ سال به طول انجامید و در زمان پادشاهی خشایارشا به اتمام رسید. آپادانا به معنی بارعام است. همانگونه که از نام آن پیداست، این کاخ محلی بود که نمایندگان کشورهای تابع، پس از گذشتن از «دروازه‌ی کشورها» در آنجا پذیرفته می‌شدند. از این رو به نام‌های کاخ بار داریوش و خشایارشا نیز شناخته می‌شود.

کاخ آپادانا یکی از قدیمی‌ترین و مجلل‌ترین کاخ‌های تخت جمشید بوده است و برای اینکه جلوه‌ی باشکوه‌تری داشته باشد، ۵/۲ متر بلندتر از سطح سکوی تخت جمشید و کف دروازه‌ی کشورها